'Een totaalbeeld van de Bergse traditie'
BERGEN OP ZOOM - Een fotoboek over de bijzondere Bergse traditie: de Vastenavend. Voor de 49-jarige Jildiz Kaptein is de Vastenavend vanzelfsprekend, maar voor mensen om haar heen niet. "Omdat de Vastenavend moeilijk uit te leggen is, heb ik onze unieke manier van verkleden gefotografeerd."
DOOR SANNE BRUSSELAARS
Jildiz Kaptein is op 5-jarige leeftijd van Ossendrecht naar Halsteren verhuisd. "Ik kwam hierdoor vaak in Bergen op Zoom en ben daardoor ook opgegroeid met de Bergse Vastenavend. Toen ik op mijn 19e in Den Haag ging studeren vond ik het vreemd dat er geen rekening werd gehouden met de Vastenavend traditie in ons land. De Vastenavend is een van de vele tradities die ons land rijk is. Tradities en rituelen spelen in onze huidige tijd nog altijd een belangrijke rol. Onze maatschappij verandert momenteel zo snel dat een bezinning op de eigen wortels nodig is om te weten wie je bent en waar je vandaan komt. Een traditie geeft de mensen houvast", aldus Jildiz.
"Als je ermee bent opgegroeid kan je niet bedenken dat het ergens anders helemaal niet leeft. Als ik mijn medestudenten vertelde hoe wij als Bergenaren verkleed gaan, konden zij zich er geen voorstelling van maken. Omdat het zo moeilijk is uit te leggen, heb ik onze unieke manier van verkleden gefotografeerd", vertelt Jildiz. "De meeste mensen hebben wel een bepaald beeld bij het vieren van carnaval. Maar hoe er in Bergen op Zoom Vastenavend gevierd wordt, dat is minder bekend."
Kaptein is fotograaf, onder andere bij dagblad Trouw. In 2018 is ze begonnen met het fotograferen van Bergenaren in vastenavendkleding. "Ik ben samen met mijn man de straat op gegaan. Mijn man sprak de Krabben aan op straat, zodat ik ze daarna in de opgebouwde studio achter ‘t Slik en de Stoelemat kon portretteren. De één voelde zich vereerd en vond het hartstikke leuk, de ander wilde eigenlijk liever zo snel mogelijk terug gaan dweilen." De Bergenaren gingen in het begin lachend op de foto, maar dat was niet de foto die Kaptein zocht. "Ik wilde even dieper gaan dan alleen een lachende foto. Even stil, neutraal, indringend of dromerig in hun eigen wereld. Dat spreekt mij veel meer aan, daar kan je naar blijven kijken." Van alle foto's die Kaptein heeft gemaakt, is de foto van Harry (zie de foto bij deze tekst) haar favoriet. "Alle portretten bij elkaar geven het totaalbeeld van deze traditie, maar je hebt altijd favorieten. De foto van Harry met op zijn hoofd veel toeters en bellen betekent voor mij het meeste. Dit is voor mij het beeld van de Krab zoals ik hem herinner van vroeger, en waar ik vol verbazing naar kon blijven kijken."
Crowdfunding
Inmiddels is het fotoboek zo goed als klaar. Het moet alleen nog gedrukt worden en daar is geld voor nodig. Jildiz is daarom een crowdfunding begonnen via het platform Voor de Kunst. Belangstellenden kunnen het boek in de voorverkoop aanschaffen of een donatie schenken. De actie loopt nog tot 9 maart. In totaal moet ze 17.000 euro bijeen brengen. "Het is niet alleen maar geld overmaken, je krijgt er ook nog een mooi boek, print of fotoschoot voor terug dankzij de tegenprestaties van Voor de Kunst. Als je van de Vastenavend houdt, dan mag dit boek niet ontbreken in je verzameling. Het gaat écht iets speciaals worden!"
Help het boek realiseren via www.voordekunst.nl. Project: Krabbegat [n]