Burgemeester na bezoek bouw kerncentrale Engeland: ‘Heeft weg voor Borsele verhelderd’

Door: Britta Janssen 29 maart 2023, 16:30 Algemeen

HEINKENSZAND - Daags na zijn bezoek aan de bouwlocatie van een nieuwe kerncentrale in zuidwest-Engeland zijn nog niet alle indrukken en opgedane informatie bezonken bij burgemeester Gerben Dijksterhuis van de gemeente Borsele. Hij kan wel zeggen terug te kijken op een nuttig bezoek, in voorbereiding op de mogelijke komst van twee nieuwe kerncentrales bij Borssele. Bij het Britse plaatsje Cannington is in 2018 de bouw van een kerncentrale gestart. “Dat zou ons voorland kunnen zijn”, vertelt Dijksterhuis. “Al is de situatie niet één op één te vergelijken, het was goed om daar te zien wat de effecten van de bouw zijn en waarmee we allemaal rekening moeten houden voor ons voorwaardenpakket.”

Het is nog onbekend wanneer het kabinet definitief besluit of er twee nieuwe kerncentrales komen bij de centrale in Borssele. “Met de kennis van nu is dat ergens in 2024”, zegt Dijksterhuis. Zijn gemeente gaat niet over dit besluit. “Onze taak is een goed pakket met voorwaarden samenstellen. Als het dan toch moet in Borsele, wat moet er dan geregeld zijn? We werken nu al aan de voorwaarden, want als het besluit eenmaal genomen is, gaat de trein rijden.”

Bouwput

Ter voorbereiding bezocht Dijksterhuis vorige week, samen met onder andere de Borselse wethouders en twee gedeputeerden namens de provincie Zeeland, de bouwlocatie van een nieuwe kerncentrale in Somerset. Hier is naast twee bestaande kerncentrales in 2018 de bouw van een derde begonnen, voor het eerst in dertig jaar in Engeland. “Vergelijkbaar met Borsele is dat het daar ook een landelijk besluit is”, legt Dijksterhuis nog eens uit dat het niet aan zijn gemeente is om voor of tegen nieuwe kerncentrales bij Borssele te besluiten.

Wat de burgemeester opviel was de impact van de bouw op de omgeving. “De bouw zou hier gevolgen hebben voor heel Zeeland. Bijvoorbeeld op het gebied van de economie, werkgelegenheid en woningmarkt. Er is straks wellicht huisvesting nodig voor werknemers, terwijl ook de lokale bevolking een huis zoekt. Daarnaast wonen mensen meer dan tien jaar lang naast een ‘bouwput’.” De lokale gemeente in Engeland heeft nog niet in zicht hoe lang werknemers blijven, of zij hun families meenemen en wat dat betekent voor lokale voorzieningen, zoals scholen en verenigingen. Het verbaasde Dijksterhuis dat er een school voor nucleair onderwijs, met zo’n honderdvijftig leerlingen, is gebouwd in het kleine dorp. “Als we in Borsele nieuwe kerncentrales krijgen, lijkt het me helder dat daarvoor educatie nodig is. Deze school vind ik een prachtig voorbeeld van hoe we dat hier kunnen opzetten, in samenwerking met bijvoorbeeld de HZ University of Applied Sciences en Scalda.” Ook zag de burgemeester dat zowel lokale als regionale bedrijven in Somerset profijt hebben van de bouw van de kerncentrale. Hij ziet daardoor ook kansen voor het Zeeuwse bedrijfsleven.

Impactanalyse

De plaatselijke Engelse overheden lopen met dit traject zo’n tien jaar voor op Borsele. Daardoor kan de gemeente veel leren van de ervaringen in Somerset. Zo veroorzaakt het bouwverkeer overlast voor inwoners en ondernemers. Dat goed organiseren is een van de tips voor Dijksterhuis en zijn collega-bestuurders. “En we moeten net als zij een impactanalyse voor de regio laten maken.”

Het bezoek heeft Dijksterhuis een beeld gegeven van de weg die de gemeente en provincie de komende jaren te gaan hebben, zegt hij. “De mensen in Engeland hebben veel werk gemaakt van ons bezoek en naar mijn gevoel een open en eerlijk verhaal verteld. Ze gaven antwoord op al onze vragen. Wat zou ook hun belang zijn om niet eerlijk te zijn?”

Onafhankelijke informatie

Met het voorlopige besluit voor twee nieuwe kerncentrales bij Borssele is er veel werk afgekomen op Borsele. “Er gaat geen dag voorbij dat ik er niet mee bezig ben. Dit dossier roept veel vragen en zorgen op. In Engeland merkte ik dat dit niet ongewoon is en dat we hierin een weg kunnen vinden. Dat is plezierig. In dit dossier zullen we het als gemeente nooit helemaal goed doen. We kunnen niet ieders belangen honoreren. Maar ik vind het onze rol dat mensen, zowel voor- als tegenstanders, zich gehoord voelen en dat wij alle geluiden overbrengen naar de ministeries. En dat de gemeenteraad een goed voorwaardenpakket vaststelt.” Ook hamert Dijksterhuis erop dat het Rijk zorgt voor onafhankelijke informatieverschaffing in Borsele. Bijvoorbeeld openbare bijeenkomsten met partijen als het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en toezichthouder ANVS, de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming. “En dat liever vandaag dan morgen.”