Enkele ridders van de Vlissingse zetel in de Sint Jacobskerk.
Enkele ridders van de Vlissingse zetel in de Sint Jacobskerk. Foto: Commanderij Zeeland.

Na 740 jaar zijn er weer ridders in Vlissingen

VLISSINGEN - Na een afwezigheid van 740 jaar heeft Zeeland weer een zetel van een dertiende eeuwse ridderorde: de Souvereine orde van Sint Jacob in Holland. De 'Commanderij Zeeland' van de ridderorde zetelt in Vlissingen.


DOOR JOEP BREMMERS


De Orde van Sint Jacob in Holland is opgericht in de 1279 door graaf Floris V in de Ridderzaal in Den Haag en is daarmee de oudste ridderorde van Nederland. "Tot voor kort was het een besloten orde," vertelt Dave Siebrecht, voorzitter van de afdeling Zeeland. "Maar we hebben te maken met vergrijzing en door corona zijn veel leden overleden. Daarom heeft de grootmeester besloten om wat meer naar buiten te treden en zo het uitsterven van de ridderorde te voorkomen." Siebrecht heeft een adellijke achtergrond en zit al zijn hele leven in ridderordes. "Die contacten kwamen tot stand via mijn vader en grootvader."


Studie- en praatgroep
Siebrecht kwam enkele jaren geleden in aanraking met de Orde van Sint Jacob in Holland. "Toen de grootmeester hoorde dat ik in Zeeland woon stelde hij meteen voor om weer een Zeeuwse zetel op te richten. De oorspronkelijke zetel bestaat al 740 jaar niet meer. Destijds waren vooraanstaande Zeeuwse adellijke geslachten lid van de orde: Jan van Renesse, Dadijn van Cruninghen, Jan van Cruiningen, Wolfert van Borselen en de Witte van Haamstede. De orde diende toen voornamelijk ter bescherming van de graaf en de landsgrenzen. Vandaar de sterke vertegenwoordiging in Zeeland die de Vlamingen moest tegenhouden Tegenwoordig is de orde meer een studie- en praatgroep over graaf Floris V."


Vlissingen
Dat de Zeeuwse zetel van de ridderorde in Vlissingen is gevestigd is bepaald geen toeval. "Vlissingen heeft een band met Floris de Vijfde," legt Siebrecht uit. "In 1290 strandde hij in Vlissingen toen hij terugkwam uit Schotland waar hij een poging had ondernomen om koning te worden. Hij zag hoe armoedig het hier was, heeft er stukken grond bijgekocht en de havens laten uitbreiden en verdiepen. Toen hij het armoedige kerkje zag staan, dat door springvloed onder water stond, heeft hij opdracht gegeven tot de bouw van een nieuwe kerk die werd gewijd aan zijn beschermheilige Sint Jacob: de huidige Sint Jacobskerk."


Ridders en dames
De Commanderij Zeeland telt inmiddels zo'n zestien leden. "We zijn nog in gesprek met vier aspiranten en twintig is ook wel een beetje het maximale." De leden van de Vlissingse zetel kunnen als ze dat willen doorstromen naar de landelijke orde. "Dan kunnen ze echt ridder of dame worden. Dat is overigens gewoon een titel waar je verder niet veel aan hebt. We lopen niet in ridderkleren rond, we zijn geen carnavalsvereniging. Bij speciale gelegenheden dragen we wel een ordemantel." De orde is tegenwoordig meer een studie- en praatgroep die zich verdiept in het leven van graaf Floris V en komt zo'n vier keer per jaar bij elkaar.


Goede doelen
"Bij de viering van de naamdag van Sint Jacob op 25 juli zijn we aanwezig in de Sint Jacobskerk. Verder is het ondersteunen van goede doelen het belangrijkste dat we doen." Zo kunnen onder meer de Dierenambulance Walcheren, Dierenopvang Walcheren en Vogelopvang De Mikke rekenen op steun van de Zeeuwse ridders.[n]