Het verhaal van Barend en Lize Bouman
VLISSINGEN - In het negende deel van de boekenreeks 'Joodse huizen, verhalen over vooroorlogse bewoners' staat het verhaal van Barend en Liza Bouman die woonden aan de Lepelstraat 7. Het pand is inmiddels afgebroken maar sinds 2019 herinneren twee struikelstenen aan de Joodse Vlissingers en het huis waar ze zo'n vijfentwintig jaar hebben gewoond.
DOOR JOEP BREMMERS
De familiegeschiedenis van Barend en Liza Bouman is opgetekend door Debora Vonk. Liza en Barend Bouman trouwden in 1913 in Amsterdam en verhuisden in 1918, kort na de Eerste Wereldoorlog, naar de Lepelstraat in Vlissingen. Net als in hun vorige woonplaats Utrecht begonnen Barend en Liza een manufacturenzaak aan de Lepelstraat. Er werd van alles verkocht in de winkel: kleding, huisraad, huiden en vellen, metaal, alles kocht Barend op om het daarna in zijn winkel aan de man te brengen. De zaal liep goed en in 1924 begonnen Barend en Liza een tweede winkel in Middelburg. De winkel in Middelburg werd echter een jaar later alweer gesloten.
Personeel
De zaak van Barend en Liza Bouman liep zo goed dat er personeel moest worden gezocht. In 1922 trok Enelia Noach, de vier jaar jongere zus van Liza, bij het echtpaar in. Later kwam ook nichtje Anna Prins naar Vlissingen om in de zaak te werken als winkelbediende. Tot slot kwam in 1931 Max Peereboom vanuit Amsterdam naar Vlissingen om het team in de manufacturenzaak te versterken. Ondanks de depressie van de jaren dertig liep de zaak van Barend en Liza Bouman goed, zo goed dat er in oktober 1934 een tweede winkel werd geopend op de hoek van de Lepelstraat en de Branderijstraat. De zaak in slaapkamerbenodigdheden was zo'n groot succes dat er later ook babyartikelen en babykleding werd verkocht.
Peereboom
Ondertussen bloeide er een liefde op tussen Liza's nichtje Anna Prins en bedrijfsleider Max Peereboom op. Ze trouwden in 1937 in de synagoge van Amsterdam maar ze bleven in Vlissingen wonen en verhuisden naar de Singel. Anna en Max kregen twee kinderen: dochter Flora (1938) en zoon Jacques Franklin (1941).
Onderduiken?
In 1942 begon de Duitse bezetter ook in Nederland systematisch met de jodenvervolging. Koster van de Sint Jacobskerk Frans van Sabbe, een buurman van Barend en Liza Bouman, bood hen aan om ze te helpen aan een onderduikadres. Frans van Sabbe zag de joden als het volk van God, het uitverkoren volk, en zag zich vanuit zijn geloofsovertuiging genoodzaakt om zijn joodse stadsgenoten te helpen. Van Sabbe heeft veel Vlissingers laten onderduiken maar Barend en Liza durfden het niet aan. Op 24 maart 1942 verhuisden de Vlissingse joden op last van de Duitse bezetters naar Amsterdam waar ze later zijn opgepakt. Barend Bouman overleed op 57-jarige leeftijd op 22 oktober 1942 in Auschwitz. Liza liet op 2 april 1943 het leven in vernietigingskamp Sobibor, ze werd 68 jaar oud. Ook het gezin van Max Peereboom heeft de Tweede Wereldoorlog niet overleefd. Het huis van Barend en Liza aan de Lepelstraat is na de oorlog afgebroken omdat de kerk meer in het zicht moest komen. 'Joodse huizen, verhalen over joodse bewoners' is uitgegeven door Amphora Books.[n]