College: ‘De bezuinigingen zijn hard, maar wel realistisch’

BERGEN OP ZOOM - “Ja, het zijn hele vervelende voorstellen, maar het is nodig om de financiën in Bergen op Zoom weer op orde te krijgen”, dat stelde financieel directeur Johan Rutten donderdagochtend tijdens een toelichting op de bezuinigingswijziging van de gemeente Bergen op Zoom. “Wat nu voor ons ligt is hard, maar het is wel realistisch”, vult Petra Koenders aan.

Het college van burgemeester en wethouders heeft een duidelijke opdracht gekregen vanuit de gemeenteraad. Er moet 15,9 miljoen euro bespaard worden en minstens 40 procent daarvan moet al voor het eind van het jaar bezuinigd zijn. Dat is haalbaar met de acht miljoen aan bezuinigingen die het gemeentebestuur nu heeft voorgelegd aan de gemeenteraad. Er wordt dan ook fors gesneden in alle uitgaven van de gemeente Bergen op Zoom en het gaat om bezuinigingen die iedereen gaat voelen. “We hebben op alle programma’s bekeken wat potentiële suggesties zijn om op te besparen”, vertelt Petra Koenders, wethouder van financiën. “Maar”, zegt ze er ook meteen bij. “Het is makkelijk om dit te presenteren, maar de uitwerking is een stuk moeilijker omdat het daadwerkelijk mensen gaat raken.”

Back to Basics

De gemeenteraad heeft het college meegegeven dat er aan het eind van volgend jaar een sluitende begroting moet liggen, maar op dit moment is er nog een tekort van 10,7 miljoen euro. “Met deze wijzigingen behalen we een winst van 8,1 miljoen euro, maar er zal dus later nog een wijziging moeten komen en misschien nog wel een derde”, stelt Koenders. Er wordt dan ook naar alle mogelijkheden gekeken om te besparen en heilige huisjes blijven niet bespaard. Letterlijk, want er werd al gesproken over de mogelijke verkoop van de Synagoge en ook het oude Stadhuis wordt mogelijk verkocht. De gemeente wil terug naar de wettelijke taken, of hoe ze het zelf noemen: ‘Back to basics’.

Sociaal domein

En dat heeft ook grote impact op het social domein. Zo kan er tot 1,2 miljoen euro bespaard worden op de minimaregelingen. “Op het sociaal domein zijn we heel ver gegaan”, stelt wethouder Mignon van der Zwan. “We hebben hier open kaart gespeeld en het plan dat nu voorligt is het maximaal haalbare. Er kan niet nóg meer bezuinigd worden op het sociaal domein, want we hebben gewoon een aantal wettelijke taken waarvoor we ook geld krijgen.” Maar, de bezuinigingen op het sociaal domein kennen wel een groot risico. “We moeten ons realiseren dat de maatschappelijke gevolgen groot kunnen zijn”, waarschuwt Van der Zwan. “Mensen zijn bovenwettelijk uitbetaald”, vult wethouder Jeroen de Lange aan, waarmee hij bedoelt dat mensen eigenlijk jarenlang meer hebben gekregen dan wat de gemeente wettelijk verplicht is. “Maar het is wel enorm pijnlijk om dan terug te moeten naar het minimum.”

Verhoging belasting

De gemeente wil ook de OZB-belasting in 2021 verhogen met 25 procent. Dat zorgt voor 1.888.000 euro extra aan inkomsten. In 2022 zal hetzelfde resultaat behaald worden en in 2023 wil de gemeente de OZB weer verlagen. “Dit is echt nodig om de financiën op orde te krijgen”, stelt Johan Rutten. “De nood is hoog. We zijn geen Artikel 12-gemeente, daar zijn we nog lang niet. Maar de provincie kijkt wel met ons mee. Stel dat we wel een Artikel 12-gemeente zouden worden, dan zou de OZB-belasting zelfs met 80 procent stijgen.” Volgens Rutten is het verhogen van de OZB altijd nog een alternatief om in de toekomst nog extra gelden binnen te krijgen. Het is namelijk nog maar de vraag of de gemeenteraad eind december akkoord gaat met de volledige begrotingswijziging.

Vervolg 

Het college heeft in de afgelopen maanden regelmatig overleg gevoerd met de fractievoorzitters van de partijen die het focusakkoord steunen. “Ze zijn zoveel mogelijk meegenomen in de richting waarin wordt gedacht als het gaat om de bezuinigingsvoorstellen.” Dat wil echter niet zeggen dat hierover geen discussie meer zal zijn. Verschillende politieke partijen hebben al aangegeven zich niet te kunnen vinden in de bezuinigingen die het gemeentebestuur nu voorstelt. “Niet alleen wij hebben de opdracht gekregen om te bezuinigen, maar de raad ook”, stelt Koenders. “Ik reken er dan ook op dat zij ook de noodzaak voelen om te bezuinigen. Natuurlijk gaat er discussie zijn rondom de buikpijndossiers, maar er zal gesneden moeten worden.” Uiteindelijk wordt op 16 december besloten welke bezuinigingen wel en welke niet worden doorgevoerd.

Visie

Ondertussen wordt het college door verschillende partijen verweten geen ‘visie’ te hebben voor de stad. Er zou puur gekeken worden cijfers, zonder te kijken naar wat voor gemeente Bergen op Zoom in de toekomst wil zijn. “We zijn bezig met het opnieuw vaststellen van een toekomstvisie, waarin we dat meenemen”, stelt Koenders. “Zo’n toekomstvisie is nog niet zo lang geleden vastgesteld, maar daarin staat eigenlijk: ‘We doen alles’. Dat kan niet meer. Daarom gaan we nu opnieuw bekijken waar we de focus op gaan leggen.” Die toekomstvisie moet rond de zomer vastgesteld worden. “Natuurlijk hadden we graag eerst de toekomstvisie gehad, voordat we moesten bezuinigen maar dat gaat niet. De nood is te hoog.”