Goes Gezien: Namen

Veel oorlogsmonumenten dragen de namen van de omgekomenen. De koperen plaquette aan het stadhuis op de Grote Markt bevat geen namen. De tekst luidt: ‘De klok in deze toren wordt geluid ter eerbiedige nagedachtenis aan de stadgenoten die vielen in het verzet 1940-1945’. Het gedenkteken werd onthuld op 4 mei 1948. Het Zeeuwsch Dagblad vertelt dat daarbij ‘een grote menigte’ aanwezig was. R. Zuidema, voorzitter van het ‘klokkencomité’, zei dat het niet de bedoeling was ‘een pompeus monument op te richten, maar een eenvoudig naamloos gedenkteken’. De tonen van de gedenkklok in de stadhuistoren ‘zullen een herinnering zijn aan de bange oorlogsdagen en aan de diepbetreurde doden’. Deze Zuidema was ook actief in het verzet; hij had een concentratiekamp overleefd.

Geen namen dus op het Goese monument. Maar van de meeste slachtoffers uit het verzet komen we de namen wel tegen in Goes-Oost, waar in maart 1948 vijf straten naar omgekomen verzetsmensen zijn genoemd: Kees de Graaff, Marien de Groot, Jacob Klaaijsen, Piet Quant en Job van Melle. De gemeente vervangt de oude, ‘kale’ straatnaamborden door nieuwe met meer informatie; dat is mooi. Sinds 2015 is daar ook het Ds. W.H. van der Vegtplein, naar de verzetsman die in 1944 na een treinbeschieting aan een verwonding overleed. En er komen nog twee ‘verzetsstraten’ bij: het Nicolaas Corstanjepad en het Kloostermanpad (naar Piet, Daan en Maatje; zij overleefden de oorlog).

Eén naam lichten we er hier uit, met als bron het boek Breekbare helden - Het verzet in Zeeland 1940-'44 van Carla Rus (2019). Marien de Groot dreef met zijn vrouw een kruidenierszaak in de Lange Vorststraat. Ze hadden een joods jongetje en een Duits meisje geadopteerd. De Groot was ondercommandant van de grootste verzetsgroep van Goes. Hij ondernam allerlei vormen van verzet: zorg voor onderduikers, een pilotenlijn, verspreiding van Trouw, spionage en hij deed mee aan de overval op het distributiekantoor te Geersdijk. Begin oktober 1944 werd De Groot in zijn winkel door de Duitsers gearresteerd. Op weg naar Den Haag voor berechting werd hij, samen met de Middelburgse drogist Wouter Damen, in een West-Brabants bos geëxecuteerd, omdat hun twee Duitse begeleiders niet verder durfden vanwege geallieerd granaatvuur. De lichamen werden later gevonden; ze werden als onbekende personen in Hoogerheide begraven. In januari 1946 zijn ze alsnog geïdentificeerd en Marien de Groot werd herbegraven op de algemene begraafplaats van Goes.

Tekst en foto: Arend van der Wel