Eddy Maanders in zijn Breda Museum. FOTO RINIE MAAS
Eddy Maanders in zijn Breda Museum. FOTO RINIE MAAS Foto: Rinie Maas

Verzamelaar Eddy Maanders wijst op vergeten historisch detail

Door: Sandra Broosus Column

BREDA - "Heel Nederland heeft aan het bevrijdingsmonument op de Dam meebetaald". Eddy Maanders heeft een Breda museum aan huis. Hij toont uit een map een bijna grijs geworden certificaat.

DOOR RINIE MAAS

Hij heeft gedoneerd voor het bevrijdingsmonument op de Dam. Daarvoor wordt opa Maanders bedankt door het comité' van aanbeveling. Voor een gekocht oppervlak van 5 vierkante centimeter!

Certificaat

Op 4 mei jl. hebben de dodenherdenking weer massaal beleefd alsook de bevrijdingsdag. We mogen ons dan bewust zijn dat het monument op de Dam van ons allemaal is. Ook letterlijk. Wisten we al dat grond van de Grebbeberg, Peelraamstelling, Vloeiweide, daar waar hard is gevochten in het halfronde deel destijds is aangebracht nu bewijst genoemd certificaat aan de Nederlandse burgers, dat we stukje voor stukje het monument hebben opgebouwd. Ik ben er dol op zulke details te ontdekken! Het toont aan dat het nationaal monument door burgerij is bijeenbracht. Niet kostendekkend. Maar het aandoenlijke kleine feit dat opa Maanders heeft gemeend te moeten reageren op de oproep de realisatie te steunen geeft voeding aan het collectief bewustzijn.

Meebetaald

Staand, zittend, kruipend en 'n stofje wegblazend (het huis is zeer kuis) is het een geweldige vondst. Als we het certificaat zien brandt er nog maar een zwak lampje dat het iets te betekenen heeft. Uit de beschermende plastic map, bij ons voorliggend, wordt het duidelijk hoe slim de marketing in 1946 is geweest. Stukje bij stukje heeft, toen, arm Nederland aan het monument op De Dam meebetaald.

Pijpenbazar

Af en toe een vraag en antwoord. "Dat begijnhof lepeltje is nergens te krijgen; Cora van Beek heeft alles voor me afgezocht." Grote Indruk maakt de ordentelijkheid; de overzichtelijkheid; de smaakvolle vitrines en de hoekjes met bij elkaar gezette Breda-stukken. Je hoeft Eddy Maanders, de door heemkundekringen veelgevraagde Breda kenner, geen woord in de mond te leggen. Hij leidt je door de verdiepingen met een uniek Bredaas verhaal. Met grote interesse volg ik zijn uitleg over zijn Breda museum aan huis. Even zitten? Stoel staat klaar. Uit de Grote Kerk wel te verstaan! Ha, dat is leuk. Een pijp in een etui van pijpenbazar Gubbels aan de Lange Brugstraat 24. Je kunt de kop toestoppen met tabak, de pijp smoren en ook weer opbergen als een bril in een koker. Het chique attribuut doet denken aan meneer Pontjejour. Aan Gommeer van 't Beukelerken, die een geweldig zuinige trek heeft. En de beste smoorder van het land zal worden. En de altijd spottende Peremans (een droge Judas) van 'hoe langer hoe liever' (de pijp dus) in 'Pijp en Toebak' van Felix Timmermans.

Turfschipper

Eer wordt verleend aan de turfschipper die in zijn drie boekenkasten ook zijn rol speelt in de dikke pil van de Bredase Hispanoloog Simon Vosters over de 80 jarige oorlog. Die geen 80 jaar maar in stukskes werd gevoerd. En waarom achteraf gezien? Was het niet zo'n miserabele machtsstrijd geweest; je zou je kapot lachen. De turfschippers staan met twintigen in een cirkel. Om zeker te zijn van behoud, vanwege een min of meer aftakelend exemplaar, heeft Eddy er twee in een verfje gezet.

Nachtwacht

Wat zien we nog meer? De ratel die we als kind gebruikten tijdens het straatcarnaval, jaren vijftig; een bevrijdingstegel met op de achterkant "made in Germany" (de tegel dus); een met enige vrijheid geschilderde Nachtwacht waarop de stier van Potter; een NAC horloge (niet van 1921); een duur mechaniek in vergulde doos van de Drie Hoefijzers; veel dingeskes die de Hero, Etna, Jam, Brouwerij als curiositeit op de markt zetten en als Eddy een deur opent aan de binnenkant stropdassen van allerlei soort met het wapen van Breda erop. Door een rolletje te steken door twee sluisjes van een toestelletje zien we de monumenten met 'de groeten uit Breda'. De afdeling geloofszaken bevat natuurlijk certificaten van allerlei soort, afkomstig van oma en moeder Maanders, om mee te werken aan de voorplanting des geloofs en een oproep om het evangelie te prediken voor de bekering van de heidense mensheid. Hoe waren je ouders? "Heel sociaal en in alles Breda voorop", zegt Eddy.

De grootste!

"Herinnering is een groot goed", zegt literator Gerrit Krol 'als je er iets mee doet'. Ik zie het effectief voor mij liggen en bekijk geamuseerd een katoenen oranje jurken met 81 Bredase afbeeldingen erop dat voor de meisjes, tijdens Breda 700 jaar, begerenswaardig was. Al rangschikkend in hoeken, kasten en op tafels, maakt Eddy Maanders van die herinnering iets moois. Dat is niet alles! Hij bezoekt de Gouden Cirkel en lezingen van heemkunde- kringen en daaruit put hij de inspiratie om – met Aloys Dankers – de grootste (!!) verzamelaar van Breda te zijn. Met museum aan huis!



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief