Foto Luciagesticht. FOTO HANS CLAESSEN
Foto Luciagesticht. FOTO HANS CLAESSEN Foto: Hans Claessen

Sjef Wagemakers veldwachter zonder vijanden

Door: Janny Mathijssen algemeen

BREDA - Dronken achter het lijk. Daarmee geen pardon. Veldwachter Sjef Wagemakers smijt ze in de cel.

DOOR RINIE MAAS

Die begrafenisstoet destijds van het Luciagesticht naar de St. Martinuskerk dat is een groot schandaal geweest en zo wordt deze in het Dagblad van Noord-Brabant, zonder een woord Spaans, ook geduid.

Mieke
De al zeer oude Mieke 'Besjaonsen', zoals zij in het plaatselijke dialect werd genoemd, had de geest gegeven. "Honderd worre da motte nie wulle", zei het oudje. Ze werd 96 en overleed tevreden. Met de gave van het geloof "dat als er iets was, dat ze dan misschien hare mens Govert zou zien en als er niks was "dat ze het dan niet zou weten". Een gelovige kan maar het beste geloven was haar lijfspreuk. Dat ze met dat inzicht in de voetsporen stond van de filosoof Pascal wist Mieke niet.

Begrafenisstoet
De twee zoons waren vanuit Breda en Antwerpen overgekomen om moeder de laatste eer te bewijzen. Voordat de plechtigheid in de kerk een aanvang zou nemen hadden beiden zeer broederlijk reeds hier en daar en ginder een hartversterkertje genomen zodat zij tamelijk "in de olie" op het St. Lucia gesticht aankwamen. Toen er gelden werd gevorderd weigerden zij hieraan te voldoen en besloten "moeder maar te laten staan". In de kerk nam om 10 uur de H. Mis een aanvang en toen deze omstreeks kwart voor elf geëindigd was, bleek nog geen begrafenisstoet aanwezig te zijn.

Veldwachter
Sjef Wagemakers, belast met handhaving van de openbare orde en veiligheid had al vol ongeduld de weg afgekeken maar wilde à bout portant geen geüniformeerde stoorzender zijn. "De Deken zond tenslotte vier klokkenluiders met een draagbaar naar het St. Luciagesticht om het lijk te vervoeren. In de Liesbossstraat kwamen de twee drinkebroers uit het café van de heer B. En uit hunne telkens verkeerde wendingen, welke veel weg hadden van een laverend schip, viel op te maken, dat zij werkelijk waren 'aangedaan'. Met hun tweeën maakten zij aldus den geheelen stoet uit. Toen de begrafenis had plaats gehad en beiden op de Markt terugkwamen, stond de gemeente-veldwachter Wagemakers klaar. En teneinde grootere schandalen te voorkomen pakte hij beiden (dus de gehele begrafenisstoet) beet en smeet ze in den amigo". De daadkrachtige Wagemakers maakt kortom korte metten. Zijn sabel klettert. De kepie staat scheef. Zijn snor beeft van emotie. Een Man van stavast!

Eierstruif
Het kon zijn dat de in het dorp spelende brakskes het niet konden "ophouwe". Bij het zien van de buitenstaande klompen van de veldwachter zagen ze de mogelijkheid hun blaas te ledigen. Maar dat trok Sjef tussen hem en de kwajongens recht tijdens het betrappen op heterdaad op het leeghalen van een vogelnestje, 'een sport', hoe onsportief het ons nu voorkomt. Misschien vond Sjef dat ook. Zag hij de rover door het dorp 'stalperen' met een opbollend hoofddeksel dan kletste de hand van de veldwachter, aldus Tilo Aarts van de St. Bernardusschool, op het door gewetensnood roodgekleurde hoofd van d'n Jimmy, zoals het manneke heette, en liep het eierenstruif, langs zijn oren.

Burgemeester
De feestelijke inhuldiging van burgemeester Sutorius in Princenhage in 1935 heeft hij functioneel (1911-1933) niet meer meegemaakt. Hij was met pensioen. Door een vrouwengroep van de NSB en enkele herauten te paard wordt er met gestrekte arm politiek misbruik van gemaakt. Het is die dag een schaduwkant van Princenhage. De bij de vrouwen licht opklinkende Houzeegroet doet denken aan Lunteren waar voor de NSB leider Mussert om de haverklap tamelijk onbenullig wordt gegroet.
Als men beseft dat de in het kwaad perfectionistische Hitler maanden heeft geoefend zijn arm recht te houden is het duidelijk dit dom aanziet. Wie niet scherp kijkt ziet de stoet ongemerkt voorbijglijden. Wellicht hebben de opvolgers van Sjef en het massaal toegestroomd publiek op de Aogse Markt, niet eens bevroedend welke gevolgen deze keus voor hen had, er zo naar gekeken.

Geliefd!
Het genoemde Dagblad van Noord-Brabant brengt Sjef een ode op 7 juni 1933. Het maakt er gewag van dat 'de gemeente-veldwachter Wagemakers zijn functie zal neerleggen en den dienst met pensioen zal verlaten.
Wagemakers die den leeftijd van 50 jaren heeft bereikt was agent van politie te Bergen op Zoom van 24 mei 1907 tot 10 mei 1911, op welke laatstgenoemden datum hij alhier als gemeenteveldwachter werd aangesteld'. "Niet alleen in onze gemeente maar ook verre daarbuiten staat "Sjef" bekend als een veldwachter die alles deed met een gemoedelijk woord". Gezien o.a. het ingrijpen van Sjef tijdens een wanordelijke begrafenis wordt hem ook historische recht gedaan: "Ofschoon politieman die, als het erop aankwam, ook flink als zodanig optrad, heeft hij toch geen enkele vijand". Dat Sjef geliefd was is duidelijk. En… hij hoefde niet tot z'n zeventig; hij kon met pensioen met z'n vijftig!



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief