Kastelein Janus van Duuren. FOTO JOHAN VAN GURP
Kastelein Janus van Duuren. FOTO JOHAN VAN GURP Foto: Johan van Gurp

Janus van Duuren schonk altijd!

Door: Sandra Broosus Column

BREDA - "Een groot gezellig huis van allemaal. Zonder aanstellerij". Op de rand van het toneel kon je de mensen op het balkon een handje geven " zei Toon Hermans. Tal van artiesten in Nederland, zoals Herman Finkers, Freek de Jonge en Youp van 't Hek, zijn de kastelein in 2018 nog dankbaar. Concordia was voor ons….het artiestencafé en…zijn kastelein. "Janus van Duuren schonk altijd"

DOOR RINIE MAAS

"Het lag zo mooi in de straat, Concordia. Zo Brabants Breda's. Niks van: Kijk ik es! Nee hoor! Midden in de rij tussen de andere huizen en dat had dat gewone van er helemaal bij te horen. Een groot gezellig huis van allemaal. Het had helemaal niet dat extravagante, die ietwat aanstellerige stijl die theaters hebben", vertelt Toon Hermans, die zijn ogen had op het publiek dat hij vermaakte maar ook of het theater sfeer schiep.

Concordia werd door hem bewonderd. "Een prachtig gebouw".

Huiselijkheid

Leegloop bij Neerlands Hoop. Maar bovenal de voorstelling van Koning Lear die hij in zijn eentje gespeeld heeft met Herman Francke, omdat een van de actrices niet in staat was te spelen.

"Twee uur lang improviseren voor een verrast publiek", vertelt Freek de Jonge over Concordia in een bespiegeling.

Was die schouwburg van architect Marijnen een lelijk eendje? Lekte het dak? Maar dan toch niet in de grote zaal die gezelligheid, ongedwongenheid en sfeervolle huiselijkheid uitstraalde.

Onvergetelijk

Het waren onvergetelijke tijden", zegt Janus, die grossierde in voorvallen.

Zoals over Paul de Leeuw met een kort lontje.

"Die kon niet tegen jongeren in de zaal. Dat vond hij niks. Toen er tijdens een optreden toch veel jongelui in de zaal bleken te zitten, was hij zo pissig dat hij drie dagen lang geen pauze heeft ingelast. Dat betekende ook geen horecaopbrengst".

Op zijn beurt doorstond Janus van Duuren, de theaterkastelein van Concordia, vele stormen.

In beslag genomen door grote drukte had hij, ongeveer half de pauze, actrice Josephine van Casteren vergeten een kop thee aan te bieden.

Barman

"Ging ze schelden dat ze in Breda 'als een beest' werd behandeld".

Toen hij uiteindelijk toch voor thee zorgde, was hij ineen de bovenste beste barman.

Bijna 40 jaar geleden in 1979 werd het theatercafé in Concordia geopend.

Directeur Niemeijer glom van trots. Janus van Duuren werd voor de Nederlandse artiesten de man die altijd schonk.

"In het begin bleef ik maar glaasjes volschenken zonder dat erom gevraagd werd. Ik dacht dat het zo moest".

Bij de artiesten viel dat in goede aarde.

Als een lopend vuurtje ging het bij de bekende Nederlanders van mond tot mond.

Dat Janus van Duuren je vertroetelde als je zelf ook een beetje aardig deed.

Als de Nederlandse artiesten in Breda moesten optreden zeiden ze tegen elkaar.

"Kom we gaan weer naar Breda, naar die ober die altijd doorschenkt".

Herman Finkers, Freek de Jonge, Henk van Ulsen, de toneelgezelschappen, ze zaten allemaal aan de bar bij Janus. Joost Prinsen, Bredanaar en zoon van oud-burgemeester Prinsen, speelde een thuiswedstrijd.

Hij durfde te plagen "is die lelijke oude man er nog?". Hij bedoelde Janus.

Planken heuvel

Janus was 23 jaar de in Concordia dienstbare man. Hij is een Bredanaar bij uitstek. Hij had meerdere directeuren boven zich. Over oud-directeur Niemeijer: "Kon ik redelijk goed mee opschieten. Al was het soms een moeilijke man. De ene dag alles koek en ei maar het volgende moment kon hij tot een uitbarsting komen.

Zo'n bui waaruit artistiek ongenoegen sprak. Het liep zo hoog op dat het personeel zich beklaagde. Niemeijer ontbrak bepaalde mogelijkheden. Meer mensen en middelen kwamen er toen de nieuwe directeur Reg ten Zijthoff in 1982 aantrad. "De sfeer verbeterde".

"Ik zie het volk nog zitten", mijmerde Toon Hermans. "Dicht bij het toneel, dicht bij elkaar. Gezellig. Ik herinner me dat de vloer van het toneel nogal bergaf liep. Als je opkomt daal je 'n soort planken heuvel af en moet je afremmen bij het voetlicht anders loop je de zaal in. En als je op de rand van de bühne stond kon je de mensen op het balkon een handje geven. "Ik ruik Brabant", zei ik dan.

Flappie

Youp van 't Hek over Concordia. "Concordia had de mooiste artiestenfoyer van het land.

En met de leukste barkeeper, ook van het land, Janus. Janus sprak onverstaanbaar mooi Bredaas en was onvermoeibaar.

De kleine uurtjes waren geen probleem en als de vogels buiten zachtjes floten dat de nieuwe dag al volop bezig was, dan vroeg hij het.

Hij keek me lang aan met zijn zachte oude mannenogen en zei dan: "Wil je nog één keer 'flappie" doen op de grote tafel?"

" En dat deed je dan; Janus weigerde je niks. Zoals hij ook jou niks weigerde".



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief