Kassaroof op klaarlichte dag zet dorp op z'n kop

'Overval op de bank in Princenhage in 1957 was groot landelijk nieuws'

BREDA - Het zette 8 mei 1957 Princenhage op z'n kop: een kassaroof op de bank op klaarlichte dag. Zelfs het Dagblad van het Noorden zette het op de voorpagina. De brutale roof was groot landelijk nieuws.

DOOR RINIE MAAS

"Waar moest dat heen met de wereld?"… Uit de ochtendmis hadden de dames H. er geen woorden voor. "Ze kennen de zonde niet en geen verschil tussen mijn en dijn". De roof had vlakbij bij Hoogma Meubelen plaatsgevonden. Wat was er nog veilig? Kon de fabriek 's nachts onbemand blijven? Dat was zo'n vraag die ter sprake kwam. Bij de Etna waren er typen die vonden dat de geslaagde kraak voor de overvallers verdiend was. "Je moet het toch maar durven in dat 'ons kent ons' Kerkstraatje".

Rebus

Op die zonovergoten mei morgen begeeft directeur C. Janssen zich naar de Nederlandse Handelsmaatschappij, althans het Princenhaagse filiaal ervan. Met het doel om een nieuwe stapel aanvragen voor krediet overwogen in behandeling te nemen. Voor het tussen de eenvoudige woningen met puntdak opvallende kantoorpand rammelt Janssen tevreden met zijn sleutelbos. Hij ziet hoe een man, wellicht een vertegenwoordiger, in een auto de krant leest. Hij spelt de krant. Lost misschien een rebus op, ter vermaak. Hij zit er diep met zijn neus in. Daardoor is hij onherkenbaar.

J. van S.

De in het bankgebouw wonende en op het kantoor werkende Juffrouw Mertens heeft de deur al opengemaakt. Willem Janssen had niet anders verwacht. Maar altijd haalt hij bij de bank zijn sleutelbos tevoorschijn omdat hij daarmee ook de lades van zijn bureau opent. De Princenhagenaar heeft een kinderlijk plezier in het klingelen van de sleutels tegen elkaar. In de vestibule wacht er een klant. Het is een slanke donkere man. Een die, op het eerste oog van Janssen, van ver iets komt vragen. Als de man aan de deur staat met het verzoek om Belgische francs te wisselen in Nederlands geld, laat juffrouw Mertens hem zonder te aarzelen binnen. De krant hierover: "De auto met de tweetal inzittenden arriveerden om 9.00 uur. Een van de inzittenden van de auto ging de bank binnen en vroeg 'de juffrouw' die hem open deed, 500 francs te willen wisselen. Daar de filiaalhouder nog niet aanwezig was vroeg zij de man even plaats te nemen, hetgeen hij deed".

Kasgeld

Niemand heeft enig vermoeden dat de rustig op zijn beurt wachtende andere oogmerken heeft. Hij is de 28 jarige bankkraker J.V.S. uit Borghout, van beroep automonteur. Samen met de chauffeur heeft hij de overval beraamd. Het is dan even na negen en er is nu rechtstreeks contact tussen de man die antichambreert en de directeur. "Zodra de heer Janssen, de filiaalhouder, arriveerde verzocht de klant uit de wachtkamer opnieuw de 500 Belgische francs te willen wisselen. De heer Janssen haalde uit een lade van zijn bureau al het aanwezige kasgeld en kreeg toen plotseling een revolver onder zijn neus geduwd. Met de opdracht het geld dat hij in de hand had in een enveloppe te steken. Hierna dwong de overvaller hem het geld af te geven en om te draaien. "Ik vreesde een kogel in m'n rug", zal hij later zeggen. Als er wordt nagepraat zeggen de dames H. Compasjeus: "Wat moet meneer Janssen wel niet allemaal gedacht hebben". Daarover getuigt hij zelf als een kantoorman met stijl ondanks de dreiging. Als nog een gewone transactie lijkt plaats te hebben merkt de bankdirecteur op dat Laureisen zijn naam de ene keer met een lange 'ij' spelt en dan weer met een korte. "Zijn het twee 'ss'n' of één", vraagt Janssen als hij de papieren invult. "Ginne flauwe trut!" sist de overvaller.

Eele la

"Ge gift de eele la en als ge niksnie zaid blèfde lève". Toch beeft Willem over heel zijn lijf als hij wordt gesommeerd "unne keer (draai) naor de muur te maoken". Gelukkig is het bedoeld om ongezien te vluchten. 'Laureisen' knipt de telefoondraden door en is weg. Snel bij zinnen snelt de heer Janssen naar het raam en ziet de bankrover bij zijn collega in de auto stappen, die het portier al open heeft, een auto met een Belgisch nummerbord, die het Kerkstraatje uitstuift.

Arrestatie

Een type actie die in deze jaren vijftig op naam van 'De Zwarte Ruiter' wordt gebracht. Stelen en wegwezen met een startklare auto. Dat is zijn handelsmerk. De officier van justitie in Breda Chr. Moons ziet aanwijzingen maar bewijzen zijn vooralsnog niet te geven. De dieven kijken op de benzinemeter. Hij zakt 'verduld' naar het nulpunt. De Galderse hei op, hotsend knotsend. Te voet verder. Eén wordt gearresteerd. Een arrestatie die tot het dorp doordringt dat profetisch reageert: "hoe het verder moet met de wereld".