Heilige eerbied voor Willem van der Velden...

BREDA - Voor Willem van der Velden heb ik heilige eerbied gehad. Hij wist alles van literatuur. Bovenal was hij een heer. Achterin de redactie snuffelde hij in zijn onderzoeksmateriaal om aan Gorter, Celine of Kafka, zo breeduit mogelijk, aan de lezers een indruk te geven. Zijn artikelen waren wekelijks paginagroot.

DOOR RINIE MAAS

Jacques Martens van de stadsredactie wilde nog wel eens vragen of ik ook een nozem of een brozem was en wat daarvan de voordelen konden zijn. Het was in mijn ogen een bespottelijke vraag. Ik was 'n braaf jong en ik had met die rotjongens bij 't Kleintje zoals 'Caliqua en Brutus' genoeg te stellen. Willem van der Velden stak boven de rest uit in wellevendheid. En toen hij me, na bezoek aan Zichem complimenteerde over mijn verslag 'Ernest Claes museum' was ik in de wolken. Hij liet zijn ogen over de regels gaan, streepte een woord teveel weg en met "dat gaan we in de zaterdagkrant meenemen" was ik diepgelukkig.

Hack

Ja, ik heb ze allemaal gekend op de redactie in 1963. Sportjournalist Piet Hack, die me als correspondent op 1 december, opdracht gaf NAC- GVAV te verslaan. En eraan toevoegde dat ik hem, na afloop van de wedstrijd in de Vrachtwagen kon vinden. Hij zat daar onderuit een pilsje naar binnen hijsend tussen allerlei pakjes. Ik begreep dat hij sinterklaasinkopen had gedaan en de wedstrijd van geen belang vond. "Riepen de supporters dat tegen Koeman", vroeg hij, "dat hij beter met melk en boter de boer op kon gaan:"…Een grijns plooide zijn gezicht. "Met die 0-0 maken we niemand blij. Maar…het is een smeuïg stukje….pilsje", vroeg hij. En toen heb ik met Piet Hack mijn eerste glas bier gedronken.

Heerkens

En Piet Hack had opvolgers: Peter Heerkens en Harry Vermeulen, de mannen die in 3 jaar tijd op die post passeerden. Peter Heerkens stelde zijn talent in dienst van een andere krant en Harry Vermeulen werd opperhoofd. Hij werd met Camiel Hamans adjunct hoofredacteur. De hoofredacteur na Bruna, de brombeer, die thee dronk met het Mgr. Hopmans, was Loek Leyendekker.

Telex

In het redactielokaal kringelde de rook vanuit allerlei plaatsen naar de glazen koepels in het plafond. Helemaal achterin ratelde de telex waarop de hele wereld zich met ons verbond. Af en toe scheurde Toon Kloet (In gesprek met) er het een ander af voor de voorpagina en de binnenpagina. Wim Kock liet het aan zich voorbijgaan. Hij had zijn handen vol aan zijn rubriek 'even uitblazen'.

Conkrite

Een echte science fiction uitvinding op het redactielokaal vond ik de glazen buis waarin met een druk op de knop kopij meteen naar de zetterij kon. " Druk die sigaret eens uit; Hou je koppen bij je werk", heb ik ooit namens Harkx fictief verzonden. De twee censors in dag- en nachtdienst vond ik een meesterlijk duo. Ik zag kopij correcties met zwarte balken of om niet relevante of teveel woorden weg te wissen. Er dwarrelde door de ruimte wel eens zo'n draak van een stuk en ik bekeek hoe zo'n aankomend journalist de mantel werd uitgeveegd door Jan Verdiesen. Mijn idool zat verderop in Amerika: Conkrite.

Kennedy

In 1961 begon de wapenwedloop tussen Amerika en Rusland. In 1963 werd John Kennedy vermoord. Ik zag hoe Conkrite dit wereldkundig maken met trillende lippen en een snik in zijn stem. Tevoren had hij Cape Canavaral een enorme dienst bewezen door met smeuïge stukjes voor de miljarden verslindende ruimtevaart een draagvlak te creëren totdat de NASA deze in 1969 kon afsluiten met Neil Armstrong als eerste mens op de maan. Nixon hield een typisch Amerikaanse toespraak. "God ziet vanaf hier de wereld".

Doeland

John en Jack Kennedy waren geknipt als president vanwege het doel in hun tijd. De wijze waarop Conkrite dit gezicht gaf stimuleerde mij. Maar ik was wel loopjongen hè. Op afroep vloog ik naar beneden. Er werd een kleintje gezocht in de legger geheel vooraan. De klant zocht schuimrubber. Ik sloeg de legger dicht en zei als jongen van de straat: 'dan moet u op de Haagdijk bij de schuimrubberkoning Ko Doeland zijn'. Ik kreeg van de abonnee f10, en gaf die aan moeder. Al mijn verdiensten gaf ik thuis af. Dat was normaal. Nog even WvdV: Als ik post voor hem had keek hij vriendelijk op, boog even en sprak: "Oh ja, dank U wel". Let wel: 'U hè, geen 'Je'. De meeste redacteuren, die alweer een nieuw vel in hun typmachine draaiden, vonden het maar zò zò als ik gemeentepost in het bakje deponeerde. Ze gunden me geen dankjewel maar zeiden bemoedigend "dat ik die 'zooi' bij me moest houden. Steek er de fik in".

Die woorden hadden ze niet van Willem!