Koppermaandagprent wordt in mei uitgereikt

ETTEN-LEUR - Het is een aloude traditie. Op de eerste maandag na Driekoningen (6 januari) overhandigt het Nederlandse Drukkerij Museum de Koppermaandagprent aan de burgemeester van Etten-Leur. Dit jaar zou dat zijn op 11 januari, maar dit moment kan door de coronacrisis niet doorgaan. 

Voorzitter Frans de Nijs van het Drukkerij Museum zou de prent hebben geschonken aan burgemeester Miranda de Vries.

Worstenbrood

Dit moment gaat altijd vergezeld van een kop koffie met een worstenbroodje. “Dat betekent niet dat op koppermaandag het drukken van de daarbij behorende Kopperprent niet doorgaat. Het virus krijgt een eeuwenoude traditie er niet onder. De Kopperprent 2021 is reeds gedrukt en klaar voor verspreiding onder relaties en donateurs”, kondigt Cees Jochems van het museum aan.

‘Kopperprent is reeds gedrukt’

Opening Grafische Werkplaats

De overhandiging van de prent vindt in het voorjaar plaats. Jochems heeft er goede hoop in dat de coronamaatregelen dan enigszins versoepeld zijn. Tegelijkertijd vindt dan de opening van de Grafische Werkplaats Etten-Leur plaats, dit is een speciale werkplaats waarbij bezoekers kunnen stoeien met letters, inkt en drukpersen. Ook is deze ruimte geschikt voor workshops. Het thema voor de Kopperprent is dan ook geen verrassing. De prent staat in het teken van de Grafische Werkplaats.

Jaarlijkse feestdag

De Koppermaandag komt voort uit de jaarlijkse feestdag van de drukkersgilden. Zij lazen op die dag de gildebrieven voor en somden hun privileges op. Daarna trokken de gildelieden de stad in om geld in te zamelen dat vervolgens werd opgemaakt. Zo sloten zij de donkere periode rond de kortste dag af. De naam stamt waarschijnlijk af van ‘kopperen’, wat feestvieren en smullen betekent. ‘Kop’ staat voor beker.

Komen en gaan

In de achttiende eeuw verdwenen de gilden. De drukkers hielden de traditie van de feestdag wel in stand. De gezellen van de drukkers drukten als proeve van bekwaamheid een speciale prent met een heilwens erop: de Kopperprent. Zij overhandigden de Kopperprent aan de meesterdrukker en de eigenaar van de drukkerij. De Kopperprenten werden daarna aan relaties gestuurd. In de loop van de twintigste eeuw verdween het ritueel. De Kopperprent maakte plaats voor kerst- en nieuwjaarskaarten.

‘Traditie in museum sinds 1976’

Nieuw leven

Eind jaren veertig verschenen de eerste prenten weer in Haarlem, Den Bosch, Arnhem en Gouda. In 1976 blies ook het Nederlands Drukkerij Museum in Etten-Leur deze traditie nieuw leven in. Sinds ‘76 neemt de burgemeester de Kopperprent in ontvangst. Dat gebeurt nu niet in januari, maar wel op een later moment. De burgemeester hangt de prent dan op in de burgemeesterskamer. Daarna verhuist de afbeelding naar de voorgaande uitgaven van de prent op een speciale plek in het stadskantoor.[n]