Afbeelding

Bernardusabdij terug in de schijnwerpers

Algemeen

HALDERBERGE – De Bernardusdagen vinden in augustus en september voor het eerst plaats in Oud Gastel, Hoeven, Oudenbosch en Wouw. De kerken van deze vier dorpen stonden eeuwenlang onder het gezag van de Bernardusabdij: een wereldberoemd cisterciënzerklooster in Belgisch Brabant. Deze kloosterorde liet de vier dorpen een unieke erfenis na. De Bernardusdagen brengen dit religieuze erfgoed eenmalig onder de aandacht.  De Sint-Lambertuskerk in Wouw, de St. Jan de Doper-kerk en de kapel van Bovendonk in Hoeven, de Sint Laurentiuskerk in Oud Gastel en de Basiliek van de H. H. Agatha en Barbara openen op vier zondagen hun deuren. Dat gebeurt op 20 augustus (de feestdag van de H. Bernardus, patroonheilige van de Bernardusabdij), 27 augustus, 3 en 10 september. Die laatste dag valt tegelijkertijd met Open Monumentendag. Tentoonstellingen In totaal zijn er in alle gebedshuizen vijf tentoonstellingen ingericht. De organisatie besteedt uitgebreid aandacht aan de lange geschiedenis die de Bernardusabdij met Oud Gastel, Hoeven, Oudenbosch en Wouw verbindt. De monniken werkten vanaf de Middeleeuwen tot in de twintigste eeuw in de parochies. Zij lieten hun sporen na door hun intensieve bemoeienis met de bouw en de inrichting van de kerken in de dorpen. In de exposities worden kunstvoorwerpen die een link hebben met de Bernardusabdij uitgelicht en beschreven. Ook de kapel van seminarie Bovendonk is tijdens de Bernardusdagen geopend. Dit was lange tijd de ‘uithof’ van de abdij. Vanuit dit gebouw werden de West-Brabantse bezittingen geëxploiteerd. Tijdens de open dagen kunnen bezoekers kennismaken met de uithof en haar vroegere bewoners: de lekenbroeders. Zij hadden de moeilijke opdracht gekregen om de grond uit deze streek te exploiteren. Om aan geld te komen, werd onder meer veengebied verhuurd aan turfwinners. Het Bisdom Breda liet op deze plek in de negentiende eeuw uiteindelijk een grootseminarie bouwen waar nu nog pastors en diakenen worden opgeleid. Neogotisch interieur Wie de kerk van Oud Gastel bezoekt, gaat terug in de tijd. In de jaren zestig kregen veel gebedshuizen een opknapbeurt, maar in de Sint Laurentiuskerk bleef alles zoals het was. Het neogotische interieur ziet er daardoor nog altijd prachtig uit. Op kerkhof herinneren tal van grafstenen van pastoors eraan dat ze monnik waren van de Bernardusabdij. In Oudenbosch kwam het idee om een replica van de Sint Pieter te bouwen van pater Willem Hellemans: een monnik van dezelfde abdij. In de halve eeuw dat hij in het dorp werkte, verrees ook instituut Sint Louis naar het voorbeeld van Collegio Romano: de parochiekerk op de Sint Pieter. Na de dood van Hellemons ging de nieuwe parochiekerk pas open. Koorbanken De parochie in Wouw stond 600 jaar lang onder invloed van de Bernardusabdij. Vanaf 1872 besloot het Bisdom van Breda voortaan wie er pastor werd. De koorbanken (zetels van de geestelijken) in de St. Lambertuskerk in Wouw herinneren nog aan de Bernardusperiode. Die stonden tot 1797 in de kerk van de abdij in Hemiksem. In dat jaar heven de Frans Revolutionairen de abdij op. De monniken wisten de koorbanken te redden en in veiligheid te brengen in de Wouwse kerk. Duitse soldaten staken de kerk in 1944 in brand. De overblijfselen van de koorstoelen gingen alsnog in vlammen op, maar enkele parochianen wisten delen te redden. Dertig beelden werden zo gered en kregen een ereplaats in het gebedshuis. Kijk voor de openingstijden van de kerken tijdens de open zondagen op www.bernardusdagen.nl



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief