Jerry Tupanwel
Jerry Tupanwel Foto: Edwin Mijnsbergen

‘Geen vergeten maar een genegeerd volk’

Door: Edwin Mijnsbergen Algemeen

MIDDELBURG - Het is zeventig jaar geleden dat Molukkers (Ambonezen die vochten voor het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) naar Nederland werden gebracht. In dat licht hebben de burgemeesters van vijftien gemeenten met een Molukse gemeenschap het nieuwe kabinet opgeroepen het leed te erkennen dat de Molukkers toen is aangedaan. Jerry Tupanwel hoopt dat Zeeuwse burgemeesters het voorbeeld volgen.

DOOR EDWIN MIJNSBERGEN

De geschiedenis van de Molukse gemeenschap in Nederland is heftig en oneerlijk. Na zeventig jaar is er nog steeds veel pijn over, vooral bij de eerste generaties Molukkers, die in 1951 naar Nederland werden gebracht en de ene na de andere valse belofte kregen te verwerken, én hun werk en status verloren, terwijl ze hadden gevochten voor Nederland.

Jerry Tupanwel is zeer betrokken bij de Molukse gemeenschap. Hij is de beheerder van de Facebookpagina ‘Zeeuwse Molukkers Historie Zeeland’ en lid van de Molukse wijkraad in Middelburg. Als Jerry erover vertelt doet hij dat zonder woede, maar niet zonder emotie. “Het gaat ons nu vooral om de eerste generatie. Mijn tante Fien van 91 vatte het recent goed samen bij RTV Utrecht: “pas als er erkenning komt voor wat ons is aangedaan, kan ik rustig mijn ogen sluiten.” Jerry hoopt oprecht dat Zeeuwse burgemeesters zich aan zullen sluiten bij de oproep van hun collega’s, juist omdat een grote groep van de 12.000 Molukkers van toen in Zeeland belandde.

Solidair
Jerry vindt het de hoogste tijd dat alles wordt benoemd en erkend. “Zeventig jaar later zijn we in Nederland met bijna 70.000 Molukkers. En nog steeds gaat het schoorvoetend. Ik weet zelf wel hoe het leed erkend kan worden. De laffe politieke houding van de Nederlandse regering heeft er destijds voor gezorgd dat wij hier terecht zijn gekomen. Dat heeft er ook toe geleid dat veel landgenoten in die periode weerloos zijn vermoord door het Indonesische leger. Nederland keek de andere kant op en liet het allemaal gebeuren. Ik zeg: Nederlander sta op en wees solidair met het volk dat je jarenlang hebt gekoloniseerd. Wees solidair met het land dat je rijk heeft gemaakt. Erken het recht op vrijheid voor de Molukkers zodat zij in vrijheid hun eigen keuzes kunnen maken. Dán maak ik een diepe buiging, mede namens alle, ook de inmiddels overleden KNIL-militairen. Niet omdat je het verdient, maar omdat je dan alsnog doet wat je in 1950 al had moeten doen. Het kan nog steeds!”

Geen illusies
Na al die jaren maken veel Molukkers zich geen illusies meer, maar de hoop op erkenning is er nog. Jerry ziet dat de jongste generaties zich ook weer meer verdiepen in hun afkomst, en in het verhaal van hun ouders en grootouders. Ook daarom vindt hij het belangrijk dat de gemeenschap nu weer van zich laat horen. “Het zijn de zwartste bladzijden in de geschiedenis van Nederland, juist daarom is het belangrijk om ze goed te schrijven. Wij willen dat onze kinderen goed begrijpen hoe alles is gegaan. Ik roep de nieuwe generaties dan ook op om zelf op onderzoek te gaan. Práát met je grootouders en overgrootouders als dat nog kan. Lees erover!” Jerry is blij dat er nu weer een beetje aandacht is voor het verdriet. “Ik heb er alle vertrouwen in dat ook ónze burgervader zal tekenen. Hij zal, met zijn Indische achtergrond, immers niet onbekend zijn met deze materie.”



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief