Chemie-Pack: Tien jaar na ramp is grond nog niet vrij van gif

MOERDIJK – Een vredig groot grasland, keurig omheind met een hek, ingeklemd tussen enorme fabrieken op industrieterrein Moerdijk. Het terrein lijkt wel een groene oase tussen alle bedrijven op industrieterrein Moerdijk, maar schijn bedreigt. De grond is doordrenkt met chemicaliën. Tien jaar geleden brak hier de hel los.

Een medewerker van Chemie-Pack ontdooit een bevroren pomp met een brander. Een klein brandje breekt uit. In luttele minuten ontwikkelt het brandje zich tot een enorme vuurzee. Kolkende zwarte rookwolken trekken over het Hollandsch Diep naar Zuid-Holland. Meer dan vierhonderd brandweermannen en vrouwen bestrijden de brand. Ze hebben meer dan tien uur blussen nodig. Bij de brand komt een gigantische hoeveelheid chemische stoffen vrij. Na de ramp blijft een surrealistisch paars perceel over met zwartgeblakerde gebouwen, het perceel zou niet misstaan als decor voor een oorlogsfilm.

Bodemsanering

Het grote werk begint dan pas. Het terrein moet worden schoongemaakt. Heijmans werkt nog aan de bodemsanering. Daarvoor zet het bedrijf biologische en chemische sanering in. Heijmans heeft in de bodem een stelsel van maar liefst 180 kilometer leidingwerk en 460 filters aangelegd. Door middel van dit stelsel worden zuurstof, warmte, nutriënten en bacteriën in de bodem gebracht. Deze stoffen breken de verontreiniging in het grondwater af. De terreinen bovengronds zijn inmiddels veilig, maar het duurt nog tot 2025 voordat het grondwater vrij is van gevaarlijke stoffen. De totale saneringskosten bedragen ongeveer 38 miljoen euro. De provincie Noord-Brabant en het Rijk betalen het gros van de kosten.

In 2016 werden de bedrijfsleiders van Chemie-Pack in hoger beroep tot zware taakstraffen veroordeeld. Directeur Gerard Spierings en de veiligheidscoördinator kregen een werkstraf van 216 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden. Ook mochten ze hun beroep twee jaar niet meer uitoefenen. Een productieleider kreeg een taakstraf van 162 uur. De heren werden niet schuldig bevonden aan opzettelijke brandstichting, maar wel aan ernstige schuld aan de brand. Zij pasten de regels niet goed toe. Het bedrijf kreeg eerder een boete van 730.000 euro. 

Waterschapsbelasting

De ramp met Chemie-Pack staat menig Moerdijker nog vers in het geheugen. Honderden containers met chemische stoffen gingen in vlammen op. Wegen en spoorverbindingen moesten dicht. Giftige stoffen en vervuild bluswater kwamen in de oppervlakte terecht. Dat merkten West-Brabanders ook in de portemonnee. Zij betaalden mee aan de sanering door verhoging van de waterschapsbelasting.