Sluiting kleine scholen Langeweg en Heijningen: Wint de ratio het van de emotie?

HEIJNINGEN/LANGEWEG – De gemeente Moerdijk heeft geen besluitrecht in het wel of niet openhouden van de basisscholen in Langeweg en Heijningen. Dit heeft wethouder Eef Schoneveld dinsdag nogmaals duidelijk gemaakt in een persgesprek. 

De discussie over het mogelijk sluiten van de basisscholen in kleine kernen heeft heel wat los gemaakt. De discussie roept meer vragen op dan er antwoorden zijn. Emotie en ratio wisselen elkaar af. In de raadsvergadering van 3 februari heeft de raad de motie ‘Behoud van Basisscholen in kleine kernen aangenomen. Aan het college is verzocht om op vier punten meer helderheid te verschaffen:

*Om aan het bestuur van de Waarden te vragen wat nodig is om de scholen in Heijningen en Langeweg open te houden. De door de Waarden aangedragen (financiële) onderbouwing wordt getoetst;

*Onderzoek te doen naar het benutten van bijzondere wetgeving (zoals het vereffenen van de leerlingenaantallen tussen de 14 basisscholen zodat het gemiddelde wel ruim boven de opheffingsnorm blijft);

*Om in gesprek met de leden van de MR en GMR te gaan, zodat zij gehoord worden;

*Een oproep te doen aan de lokale gemeenschappen in Heijningen en Langeweg om zoveel mogelijk leerlingen naar de school in het eigen dorp te laten gaan.

Wethouder Eef Schoneveld heeft nogmaals een exercitie gedaan om met alle belanghebbenden in gesprek te gaan om wellicht meer helderheid op de gestelde vragen te verkrijgen.

De stichting De Waarden heeft een uitgebreid memo overlegd. In 2016 is met instemming van de GMR (Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad) als financieel beleid het allocatiemodel vastgesteld en ingevoerd. Hierbij is solidariteit een belangrijk uitgangspunt. Bovenschoolse kosten worden verdeeld naar rato van het aantal leerlingen. De overige scholen betalen mee aan het in stand houden van de scholen in Heijningen en Langeweg. Jaarlijks voor ’t Kompas € 224.290 en € 243.547 voor de Mariaschool. De tekorten worden veroorzaakt door het inzetten van meer formatie om de kwaliteit van het onderwijs aan de leerlingen van de twee kleine basisscholen te borgen.

Het toetsen van de bovengenoemde bedragen is niet aan de gemeente, omdat de gemeente geen inzicht heeft in het financiële situatie van alle scholen. De gemeente gaat daar niet over.

Opheffingsnorm

Het ministerie van Onderwijs beëindigt de bekostiging van een bijzondere school als er gedurende 3 achtereenvolgende schooljaren het aantal leerlingen minder is dan de opheffingsnorm. De opheffingsnorm wordt vastgesteld door het ministerie voor vijf jaar 2018-2023. En dat is voor Moerdijk 59 leerlingen. Er zijn 2 uitzonderingssituaties, maar ook daar voldoen de scholen niet aan. 

Een oplossing zou kunnen zijn, dat andere stichtingen de school van Stichting De Waarden zouden kunnen/willen overnemen, maar niemand heeft daar interesse in laten zien.

De wethouder heeft met de medezeggenschapsraden en met de ouders gesproken. Natuurlijk willen de ouders de scholen openhouden. Uit de cijfers wordt geconcludeerd dat het aantal nieuwe aanmeldingen achterblijft en een aantal leerlingen doorstroomt naar het middelbare onderwijs. Er is rekening gehouden in de leerlingen prognoses met de nieuwe woningbouw van de komende jaren.

Scholen buiten de dorpen

Wethouder Schoneveld heeft namens het college in februari de dorpstafel in beide gemeenten bijgewoond. De transitie krimp in het onderwijs is al vanaf 2017 gaande. Er is geconstateerd dat van de huidige kinderen van 4-13 jaar die woonachtig zijn in Heijningen maar 50% van de kinderen staan ingeschreven op basisschool ’t Kompas en dat 61% van de kinderen woonachtig in Langeweg ingeschreven staan op basisschool Maria. Ouders hebben de vrijheid van schoolkeuze en hun motiverende redenen om voor andere scholen te kiezen, maar dit betekent wel dat de dorpen hun scholen dreigen te verliezen. 

Afwachten wat er op de raadsvergadering op 10 maart nog uit de hoge hoed getoverd kan worden?