Weer moeilijk jaar voor Zeeuwse musea; zo’n 43 procent minder bezoekers

Het was opnieuw een treurig jaar voor de musea in Zeeland. ‘In 2021 konden ze nagenoeg de helft van het jaar niet open door noodgedwongen sluitingen tijdens de lockdowns’, laat Erfgoed Zeeland donderdag weten.

‘De zomer verliep voor de meeste musea nog behoorlijk goed, maar groepen annuleerden hun bezoek en publieksevenementen gingen niet door. Ruim 332.400 mensen brachten een bezoek aan de 52 Zeeuwse musea die Zeeland rijk is. Dat is weliswaar meer dan in 2020, toen de musea slechts 262.076 bezoekers trokken, maar 43 procent minder dan een “normaal” jaar.’ 

Reserves

Uit een inventarisatie van Erfgoed Zeeland blijkt dat de bezoekcijfers het afgelopen jaar wel zijn gestegen ten opzichte van het eerste coronajaar 2020. ‘Dat is bijzonder, omdat de musea in 2021 een langere sluitingsperiode kende (24 weken) dan in 2020 (15 weken). Dus ondanks een langere lockdown zijn de bezoekcijfers wel gestegen.’ Musea weten zich nu beter aan de situatie aan te passen, kijken wat er nog wel mogelijk is en hebben zeer goede zomermaanden met hoge bezoekersaantallen gehad, verklaart Erfgoed Zeeland dit gegeven. ‘Dat maakte het jaar toch nog een beetje goed. Maar er is zeker geen reden tot juichen bij de musea.’ Alle musea teren in op hun reserves, zijn afhankelijk van steunpakketten om het hoofd boven water te houden en stellen hun investeringsplannen uit. Ook zijn ze geconfronteerd met een terugloop in het aantal vrijwilligers, omdat een groot deel in de leeftijdsrisicogroep voor het coronavirus valt. 

Kerstvakantie

Terwijl Zeeland een stijging ten opzichte van 2020 noteert, verwacht de Museumvereniging landelijk een verdere daling van het museumbezoek. Hoofdoorzaken van de dalingen zijn de verplichte sluitingen van musea, de beperkingen van het maximaal aantal mensen in het museum en de krimp van het buitenlands toerisme. ‘Daarvan hebben vooral de grote musea in de Randstad last. Zij halen slechts een kwart van het aantal bezoekers dan normaal. 

Op 5 juni 2021 werd de verplichte sluiting opgeheven en kon het museumseizoen eindelijk beginnen. ‘Musea die jaarrond open zijn misten hierdoor bij de start al 22 weken. De totale lockdown vanaf 19 december zorgde voor een abrupt einde van het seizoen. Veel musea zagen dat niet aankomen en hadden nog allerlei activiteiten voor de kerstvakantie gepland staan. Maar liefst 24 weken moesten de musea hun deuren sluiten in 2021.

Zeeland was in 2021 wederom erg in trek als vakantiebestemming. Veel Nederlanders kozen Zeeland als vakantiebestemming en dat merkten ze in de musea goed. ‘Tijdens de zomermaanden wist het publiek de musea gelukkig goed te vinden. Het goede zomerseizoen gaf de musea nog een beetje glans, maar het was bij lange na niet voldoende om de resultaten enigszins in de buurt van het normale niveau te brengen.’ 

Het Rijk heeft in verband met de coronapandemie extra steunpakketten voor cultuur uitgetrokken. ‘De middelen zijn decentraal aan gemeenten beschikbaar gesteld om de lokale culturele infrastructuur te ondersteunen. Gemeenten kunnen met deze middelen de meest noodlijdende musea in hun regio ondersteunen in deze barre tijden. Belangrijk is dat de noodsteun terecht komt bij degene die het momenteel het hardst nodig hebben om voor de toekomst overeind te blijven. Op dit moment geldt voor hen vooral overleven en hoop houden op betere tijden. Als de musea straks weer open mogen, zullen zij alle bezoekers met open armen ontvangen.’