Zesde Toujours Kapelle is begonnen

KAPELLE - De zesde Toujours Kapelle is zaterdag begonnen. Een week lang zijn er activiteiten om de Franse hulp aan Nederland in de Tweede Wereldoorlog te herdenken, maar ook om de band van Kapelle met Frankrijk te vieren.

Zo hoopt de Franse veteraan Maurice le Noury (96) de week weer te bezoeken. Voor de 102-jarige veteraan Donatien Hamon is de reis te zwaar. “We laten hem beelden zien en in zijn hart is hij er ook bij”, vertelt Andries Looijen van de organisatie van Toujours Kapelle.

Begraafplaats

Dit keer duurt Toujours Kapelle tot en met zaterdag 19 mei. De week vindt traditiegetrouw plaats rondom de Franse Herdenking op de Franse Militaire Begraafplaats in Kapelle.

In mei 1940 kwamen 3000 Franse militairen Nederland te hulp. Rond 16 mei werd er gevochten langs het Kanaal door Zuid-Beveland en zo'n 80 Fransen stierven op Kapels grondgebied. De Kapelse bevolking begroef hen op de algemene begraafplaats. Na de oorlog werd deze begraafplaats aangewezen als militair ereveld voor alle Franse militairen die in Nederland omkwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er zijn 228 graven.

Herdenking
Sinds 1950 houdt Kapelle jaarlijks een officiële herdenking met de Franse Ambassade, nu voor de 69e keer. Hierbij zijn altijd Franse hoogwaardigheidsbekleders aanwezig, onder meer uit zusterstad Orry-la-Ville. Vorig jaar kreeg veteraan Maurice le Noury een respectvol applaus toen hij een krans legde voor zijn overleden kameraden. Waarschijnlijk kan hij ook dit keer naar Kapelle komen, vertelt Looijen. De man achter oorlogsmuseum Vitality in Kapelle is nauw betrokken bij de herdenkings- en feestweek en begeleidt Le Noury. 

Comité
Sinds 2013 wordt Toujours georganiseerd, met de voormalige Kapelse burgemeester Anton Stapelkamp als drijvende kracht achter de schermen. Met zijn vertrek vorig jaar ontfermde een nieuw organisatiecomité zich over de week, die zich kenmerkt door de vele inwoners, ondernemers en organisaties in de gemeente die zelf activiteiten opzetten. Het comité ondersteunt en brengt mensen bij elkaar, legt Looijen uit. Hij vertelt dat er weer veel activiteiten op stapel staan.

Mijnenveger

Eén van de grootste programmaonderdelen is de Franse Slagmars. Dit wandelevenement met verschillende afstanden vindt voor de vijfde keer plaats. De routes voeren langs historische plekken en dit jaar is er een extra bezienswaardigheid: de mijnenveger Bernisse. Dit varende monument heeft Vitality naar Toujours Kapelle gehaald voor een nieuwe, besloten herdenking. “Op 15 mei 1940 zijn er op de Westerschelde twee mijnenvegers tot zinken gebracht. Hierbij kwamen 41 bemanningsleden, allemaal Fransen, om het leven. Hiervoor is nooit een aparte herdenking geweest.” Bij deze plechtigheid in Vlissingen zijn nog twee schepen aanwezig: een Frans marineschip en de Nederlandse mijnenveger Zr. Ms. Schiedam. “Na deze herdenking meert de Bernisse af bij de loswal in Schore en is te bezoeken voor wandelaars van de Franse Slagmars en, tegen een kleine vergoeding, voor niet-wandelaars.”

Besef

Op zaterdag 19 mei vliegen er bij de opening van de Franse Slagmars historische vliegtuigen van stichting Wings to Victory over bij dorpshuis De Vroone in Kapelle. Na de opening is er een defilé door Kapelle met de militaire voertuigen. Die zijn daarna te zien bij Vitality, dat in de themaweek steevast veel bezoek krijgt van schoolklassen, ook van buiten Zeeland. Looijen vindt het belangrijk om de jeugd historisch besef mee te geven. “Mensen hebben hun leven gegeven voor de vrijheid. Het is dus niet vanzelfsprekend dat we in vrijheid leven. Dat is onze boodschap aan de jeugd. En de militaire voertuigen maken het plaatje natuurlijk aantrekkelijker.”

Meer informatie
Kijk voor het programma op www.toujourskapelle.nl.