Sint Jan.
Sint Jan. Foto: Toni Raats

Wereldwijde klokken van troost en hoop vanaf Sint Jan

Algemeen

ROOSENDAAL - Op Hemelvaartsdag, 21 mei, zal het carillon van de St. Jan tussen 14.00 en 15:00 uur meespelen in een wereldwijde beiaardpremière ter herdenking van de slachtoffers van het virus en ter ondersteuning van en uit solidariteit met alle 'helden van de zorg'.

Al eeuwenlang vertolken kerkklokken de gevoelens van het volk bij feestelijkheden, natuurrampen, brand, oorlog, ziekte of dood. Naar aanleiding van de corona-pandemie schreven de Nederlandse onderzoeksjournalist Jet Schouten en beiaardier/componist Pamela Ruiter-Feenstra de compositie Healing Bells, bedoeld als teken van medeleven, hoop en troost, maar ook als oproep tot solidariteit.

Schouten kwam met het idee om het Oekraïense volkslied Plyve Kacha als inspiratiebron te gebruiken om degenen te herdenken die hebben geleden en zijn gestorven aan COVID-19. Het is een klaagzang waarin gewaarschuwd wordt voor de risico’s van oorlogvoering. In 2014 werd het gezongen tijdens de begrafenis van de meer dan 100 demonstranten die gedood werden op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev. De lage, nauwe, parallelle harmonieën van dit Oekraïense volkslied vinden verwantschap in de diepe resonantie van klokken.

Ruiter-Feenstra verdeelde de klaagzang Plyve Kacha in fragmenten. Deze worden afgewisseld met virale spiralen waarin de handen van de beiaardier een cirkelvormige beweging maken, vergelijkbaar met de vorm van het coronavirus. Het viruspatroon - de spiralen op de beiaard - neemt geleidelijk af en wordt steeds langzamer gespeeld. Op driekwart in de compositie - op de weg naar genezing - trekken de lage klokken de virusdeeltjes één voor één uit elkaar en worden ze afgeweerd door de laagste klok, waarna tenslotte de klaagzang weer terugkeert.

Waarom deze première op de Dag voor Culturele Diversiteit? Bij veel van de grootste conflicten op de wereld spelen cultuurverschillen een rol. Het overbruggen van de kloof tussen culturen is daarom essentieel voor vrede, stabiliteit en ontwikkeling. “Culturele diversiteit is als bron van uitwisseling, innovatie en creativiteit net zo noodzakelijk voor de mensheid als biodiversiteit voor de natuur,” zo stelt de UNESCO. Daarom hebben de Verenigde Naties 21 mei uitgeroepen als de Dag voor Culturele Diversiteit, om de waarde en noodzaak ervan extra onder de aandacht te brengen. Wereldwijd sluiten beiaardiers zich aan bij deze intentie.

Toeval bestaat niet want in Roosendaal is het op Hemelvaartsdag traditie getrouw het drukbezochte smartlappenfestival. Na Healing Bells zal Toni Raats dit aanvullen met de nodige bekende Nederlandse smartlappen dit jaar gezongen door de klokken van het carillon. Gelukkig is er in het centrum op de markt, Tongerloplein, Emile van Loonpark of op het dak van parkeergarage de Biggelaar genoeg ruimte om dit moment te beleven en daarmee ook weer te kunnen proeven aan een stad met een prettige sfeer binnen een verantwoorde en passende omgangsvorm.

Daarnaast zijn iedere maandag tussen 14:00 uur en 15:00 uur de klokken van de St.Jan te beluisteren tijdens de marktbespeling. Verdere info via : t.raats@roosendaal.nl



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief