Pastoor Hans van Geel in actie tijdens de Processie in Sprundel.
Pastoor Hans van Geel in actie tijdens de Processie in Sprundel. Foto: Corine Roks

Pastoor Hans van Geel heeft altijd hoop

Door: Addo Sprangers Algemeen

RUCPHEN - Pakweg anderhalf jaar geleden verhuisde pastoor Hans van Geel op verzoek van bisschop Jan Liesen naar Zundert om van daaruit de verschillende parochies in de regio Rucphen en Zundert onder zijn hoede te nemen. De in aantallen slinkende kerkgemeenschappen baren hem zorgen. "Het maakt meteen ook het probleem waar we als bisdom voor staan: welke kerkgebouwen houden we open en welke moeten we afstoten?"

Met de installatievieringen in Sint Willebrord en Zundert sloot Van Geel een klein tijdperk af. Sinds 2005 immers was hij als pastoor verbonden aan de Sint Annaparochie in Steenbergen en sinds 2013 was hij eveneens pastoor van de Sint Christoffelparochie in Halsteren. Daar kwam 1 februari 2018 een einde aan. Vanaf dat moment namelijk gold Van Geel geldt officieel als pastoor van de drie parochies van de regio Zundert: de H. Trudoparochie in Zundert, de H. Bavoparochie in Rijsbergen en de parochie van de Heilige Drie-eenheid in Klein Zundert. Hij volgde hier de vertrokken pastoor Frans Verheije op. Van Geel kreeg eveneens de St. Franciscusparochie in de regio Rucphen onder zijn hoede, waar hij het stokje overnam van pastoor Jos Demmers.

Uitgebreid

Hij is inmiddels tot de conclusie gekomen dat het niet alleen een heel mooi gebied is, maar vooral ook een heel uitgebreid. "Dat ondervindt je pas wanneer je in bedrijf bent", vertelt Van Geel. "Ik rij per dag heel veel kilometers. Van tevoren had ik zelf bedacht om mijn aandacht fifty-fifty te verdelen over beide gebieden, door twee dagen in Zundert en twee dagen in Rucphen te werken. In de praktijk doorkruis ik elke dag het hele gebied."

Corso Zundert

Zijn nieuwe werkgebied heeft ervoor gezorgd dat hij ook nieuwe ervaringen heeft opgedaan. "Zo heb ik voor de eerste keer Corso Zundert meegemaakt, een evenement waar heel veel mensen aan verbonden zijn. Soms zelfs hele gezinnen. Alles draait dan om het Corso. Ik heb vorig jaar zelf een paar keer meegeholpen bij buurtschap Molenstraat. Mijn werk vindt echter vooral in de avonduren plaats. Dan vinden meestal de vergaderingen plaats en heb ik vaak gesprekken."

Sluiting

Het aantal mensen dat de kerk bezoekt, en dat geldt voor alle parochies waar hij als pastoor werkzaam is, valt Hans van Geel tegen. "Dat vind ik niet alleen jammer, het maakt meteen ook het probleem waar we als bisdom voor staan: welke kerkgebouwen houden we open en welke moeten we afstoten? Dat houdt ons als team heel erg bezig, maar ik vraag me af of het de parochianen ook bezighoudt. Dat laatste is misschien pas echt het geval bij de mededeling dat een kerk daadwerkelijk wordt gesloten."

Ritueel

Naar zijn mening heeft de kerk een goede boodschap te verkondigen. Hans van Geel vraagt zich echter af in hoeverre mensen nog tijd hebben om naar binnen te keren, naar zichzelf. "Er wordt door de vrijwilligers in de kerk hard gewerkt, maar wat bezoekers betreft is het rendement te laag. De kerkgebouwen zijn hierdoor te groot. Kerk zijn is niet alleen het gebouw. Het draait om een groep mensen die met goede waarden en normen bij elkaar zijn om er iets moois van te maken. Zoals dat ook bij het Corso het geval is." Naar voorbeeld van de inmiddels traditionele carnavalsmis in de Bavokerk in Rijsbergen denkt hij eraan om, op oecumenische wijze, een bepaald ritueel te koppelen aan de aanloop naar corsozondag. "Een half uurtje stilstaan bij dat wat er voor ons ligt en achter ons ligt, bij wat ons samen bindt. Daar heb ik mijn weg echter nog niet in gevonden, maar daar heb ik ook medestanders voor nodig."

Zichtbaar

En zo leven er bij hem meer vragen. Of de sterk veranderende maatschappij wel zo goed is? Of de kerk moet mee veranderen? En wat er dan overblijft van wat de kerk altijd heeft meegedragen? Van Geel: "De kerk biedt ook stabiliteit, houvast en duidelijkheid. Wat ik zelf belangrijk vind is het zichtbaar zijn. Dat werpt echter meteen weer de vraag op of wij als kerk zichtbaar genoeg zijn? Denk bijvoorbeeld aan welzijnsvragen binnen de maatschappij. Ook wij als kerk hebben iets te bieden, maar bij gesprekken daarover worden we zelden uitgenodigd. Klaarblijkelijk wordt er dan toch niet aan de kerk gedacht."

Vernieuwing

Vernieuwing kan het toverwoord zijn om de kerk meer in de schijnwerpers te plaatsen, weet ook Van Geel. "Neem bijvoorbeeld de meimaand, de Mariamaand. In Sint Willebrord is de belangstelling nog maar minimaal. De bedevaart naar 'de Zeg' staat wél op de kaart, maar de rest van de maand is het vrij rustig. Elke activiteit moet daarom worden geëvalueerd. Is er vernieuwing aan te brengen? Dan hou je het voor jezelf én voor de parochianen levendig. Een gospelkoor? Dat mag van mij. Je kunt als kerk best meegaan in het enthousiasme om het iedereen naar de zin te maken. Maar je moet wel bij de kern blijven. Bij waar het om gaat."

Aanwas

"Het open houden van de kerken is vooral een grote zorg bij de besturen", vervolgt hij. "Hoe kunnen we op een goede manier de toekomst in gaan? We moeten immers wel zorgen dat de kerk aan de volgende generatie wordt doorgegeven. Er is echter ook weinig aanwas van professionele krachten, Dat is eveneens een grote zorg. Maar als het geloof niet meer in gezinnen wordt gedeeld, zal de aanwas ook achterblijven. Het sluiten van een kerk is pijnlijk en een heel emotioneel moment. Dat moet goed doordacht gebeuren. Je doet de kerk niet zo maar op slot."

Kaarsje

Hij wil niet belerend overkomen. "Maar ik wil wel mijn zorg uiten. De kerk heeft een goede boodschap, iets fundamenteels. Het is jammer dat dit verloren dreigt te gaan. Een bezoek aan een kerk in het buitenland, een kaarsje opsteken: dat zit er bij veel mensen wel in. Het gevoel van een kerkelijke gemeenschap lijkt echter verdwenen." Hoe het tij te keren valt? Van Geel: "Ik zeg wel eens: 'Heer, het is Uw kerk. Doe ermee wat U wilt'. Ik mag er een klein schakeltje in zijn. Je moet er vertrouwen in hebben." In klinkende reclamecampagnes ziet de pastoor geen heil. "Juist door kleine momenten worden mensen geraakt", weet hij. "Dan heb je ze."

Positief

Hans van Geel spreekt weliswaar zijn zorgen uit, maar is naar eigen zeggen wel positief. "Ik heb altijd hoop, ben ervan overtuigd dat het goed komt. Elk mens beleeft goede en slechte tijden. In het laatste geval hoop ik lichtpuntjes te kunnen aanreiken zodat ze het leven hoopvol kunnen vervolgen."

Met hond in de tuin van de pastoriewoning in Zundert.
Hans van Geel tijdens zijn installatie als pastoor vorig jaar.


Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief