‘Cultuur geeft meerwaarde aan het leven’

RUCPHEN - Cultuur valt in Noord-Brabant voortaan gewoon onder de noemer ‘vrije tijd’ en de subsidie op cultuur wordt de komende jaren flink afgebouwd, zo maakt het coalitieakkoord van het nieuwe provinciebestuur duidelijk. Loes Dircken-de Rooij uit Rucphen is professioneel musicus, docent en adviseur kunsteducatie. Zij noemt de huidige ontwikkelingen ‘dieptriest’. “Cultuur is onderdeel van beschaving”, vindt ze.

Het nieuwe provinciebestuur, bestaande uit VVD, CDA, Forum voor Democratie en Lokaal Brabant, wil de jaarlijkse subsidie op cultuur afbouwen van 52 miljoen dit jaar naar 37,5 miljoen in 2023. Dat blijkt uit het door de betrokken partijen gepresenteerde coalitieakkoord. Het lijkt hen menens. Cultuur krijgt blijkens het akkoord geen aparte gedeputeerde. Wil van Pinxteren van Lokaal Brabant heeft de portefeuille vrije tijd, bestuur en veiligheid gekregen. En kunst en cultuur vallen onder ‘vrije tijd’, zo heeft de nieuwe coalitie bedacht.

Belediging

Het besluit om voor cultuur geen aparte gedeputeerde aan te stellen is tegen het zere been van een furieus cultuurminnend Brabant. De bekende acteur Frank Lammers haalde bijvoorbeeld hard uit naar het provinciebestuur. In een zelf opgenomen filmpje steekt hij zijn mening niet onder stoelen of banken. “Vrije tijd en cultuur, moet ik dat verschil echt nog uitleggen? Hebben we mensen aan de macht die dat verschil echt niet kennen? Als we deze mensen laten doen wat ze nu willen doen, dan worden wij een uitgeholde, dorre, droge provincie.” Een mening die binnen de culturele sector op de nodige instemming mag rekenen en ook daarbuiten. In de radiotalkshow Spraakmakers noemde voormalig VVD-minister Ed Nijpels het cultuurbeleid van de coalitie in Noord-Brabant - waar ook zijn eigen partij in is vertegenwoordigd - ‘een belediging naar alle mensen die met cultuur bezig zijn’.

Emoties

Loes Dircken-de Rooij uit Rucphen is professioneel musicus, docent en adviseur kunsteducatie. Zij noemt de huidige ontwikkelingen ‘diep triest’. “Ik ben van mening dat cultuur onderdeel is van beschaving”, zegt ze. “Daarmee laat je zien wat je aan cultuurhistorisch erfgoed hebt”. En dat niet alleen. Cultuur - of het nu gaat om dansen, schilderen of tekenen - is iets waarin mensen inspiratie vinden en hun emoties kwijt kunnen, zo maakt ze duidelijk. “En niet alleen op professioneel niveau. Cultuur laat een diepere laag bij mensen zien, het geeft meerwaarde aan het leven”.

Waarde

Het schrappen van subsidies getuigt volgens haar dan ook van kortzichtigheid. “Je kunt er ook anders naar kijken door te zeggen: ‘We investeren in cultuur. Mensen krijgen de kans om zich te ontwikkelen en te ontplooien’. Het is zonde dat cultuur nu onder de mat van ‘vrije tijd’ wordt geveegd. Dan laat je alleen nog maar oppervlakkigheid botvieren. De ‘cultuur’ die door de commerciële televisie wordt aangeboden is niet meer dan amusement”. Volgens Loes Dircken-de Rooij zou het provinciebestuur aan cultuur juist de waarde moeten toekennen die het in haar ogen heeft. “Van Gogh wordt wél gebruikt om de Provincie Noord-Brabant in cultureel opzicht op de kaart te zetten. De rest telt blijkbaar niet”.

Herzien

Het provinciebestuur zou er in haar ogen goed aan doen om het coalitieakkoord te herzien. “Cultuur is van belang voor de geestelijke gezondheid”, vervolgt ze. “Die moet geprikkeld en gevoed worden. Subsidies spelen herin een belangrijke rol. Neem de cultuureducatie die op de basisscholen plaatsvindt. Zonder stimulans vanuit de overheid voelt de beslissing hierover door een schooldirecteur die er persoonlijk wel of geen waarde aan hecht. Een overheid die kunst en cultuur misbruikt om er uitsluitend geld mee te kunnen verdienen, heeft niet begrepen waar het om gaat. Muzikanten blijven altijd muziek maken en schilders blijven schilderen, maar zullen er iets anders bij moeten doen om brood op de plank te krijgen. Het is misschien nog wel erger dat mensen niet meer geïnspireerd kunnen worden en hun creativiteit niet meer kunnen ontwikkelen. Als die mogelijkheid wegvalt, hebben we in Brabant dan nog iets wat van ons is en waar we trots op kunnen zijn?”