Provincie waarschuwt voor ‘zwart scenario’ met Openbaar Vervoer

RUCPHEN - Het openbaar vervoer in Brabant is hard getroffen door de coronacrisis en de gevolgen zullen tot zeker 2025 merkbaar zijn. Dat stelt de provincie Noord-Brabant. Het aantal reizigers is het afgelopen jaar met zeventig procent afgenomen en daardoor zijn er miljoenentekorten ontstaan. De vervoersbedrijven vragen dan ook om financiële steun van het Rijk om de misgelopen inkomsten uit kaart- en abonnementverkoop te compenseren. 

De huidige tegemoetkoming van het Rijk loopt in ieder geval nog tot 1 oktober dit jaar. Die tegemoetkoming dekt 93 tot 95 procent van de kosten, maar dus niet alle kosten. Daarom is de dienstregeling nu al aangepast om het restant te compenseren. Dat betekent dat er dit jaar in West-Brabant zes procent minder bussen gaan rijden. Mocht de tegemoetkoming na 1 oktober volledig stoppen, dan zullen de vervoersbedrijven waarschijnlijk nóg minder bussen laten rijden.

“Het is een verlies-verlies scenario voor alles en iedereen waarin de dienstregeling met maar liefst 20% wordt verminderd. Laat even inzinken wat dat betekent: een op de vijf busritten vervalt”, zegt gedeputeerde mobiliteit Christophe van der Maat. Dat komt in de praktijk neer op minder bussen per uur op drukbezette lijnen, meestal geen bus meer na 21.00 uur (en soms al na 19.00 uur), het vervallen van minder goed bezette lijnen, tariefsverhogingen, mogelijk gedwongen ontslagen bij vervoerders, vervoerders die niet inschrijven op aflopende concessies en een forse knauw voor de duurzame openbaar vervoersambities van de provincie en het Rijk.

Gemiddeld 10 procent van de dienstregeling afhalen is het maximale, volgens Van der Maat. “Dat is echt de grens. 10% minder ritten is ook al erg veel en zal ook zeker voor sommige reizigers een verslechtering zijn, maar hiermee werken we wel toe naar een nieuwe basisdienstregeling in Brabant waarmee we, als de reizigersaantallen weer gaan groeien, ook zonder rijksteun verder kunnen. Als we nog meer ritten moeten stoppen, komen we in een negatieve spiraal terecht. Steeds meer reizigers hebben dan geen goed OV meer, daardoor is het OV voor steeds minder reizigers een goed alternatief dus die maken minder gebruik van het OV, ergo minder inkomsten wat leidt tot verdere bezuinigingen, waardoor het weer minder aantrekkelijk wordt, etcetera…”

Toekomstvast scenario

Het aantal reizigers in het OV stijgt de komende jaren weer, maar of alle reizigers terugkeren, waar en in welk tempo is moeilijk te voorspellen. De verwachting is dat het zeker tot 2025 duurt, voordat de situatie weer op het pre-coronaniveau van 2019 zit en zelfs dat is geen zekerheid. Bovendien zijn er door corona structurele veranderingen in reisgedrag in gang gezet. Mensen werken meer thuis, kiezen vaker voor de fiets of auto en er zijn afspraken gemaakt met onderwijsinstellingen over lestijden. Tot 2025 is sprake van een overbruggingsperiode.