Koert Capel: ‘Een school leiden is eigenlijk hetzelfde als ondernemen’

Hij vond het als jongere leuk om bezig te zijn met de soldeerbout, maar doet nu heel iets anders. Toen Koert Capel zijn vrouw vol passie hoorde praten over haar baan als directeur van een basisschool, kreeg hij er zelf ook steeds meer ‘feeling’ voor. Zo kwam hij uiteindelijk ook zelf terecht in het basisonderwijs. Enkele jaren geleden werd hij directeur-bestuurder van Montessorischool De Kraal in Tholen.

Je bent zowel directeur van een school als ondernemer van je eigen adviesbureau. Hoe combineer je die twee?
“De functie voor directeur van deze school was officieel voor drie dagen, dus ik zocht er nog iets naast wat ik flexibel kon invullen. Daarom startte ik een paar jaar geleden mijn eigen adviesbureau. Ik heb in de loop der jaren vaardigheden en expertises opgebouwd op diverse gebieden zoals kwaliteitszorg en examinering. Dat zijn zaken waar andere scholen mij voor kunnen inhuren, maar ik sta ook open voor allerlei andere vraagstukken.”

Wat vind je het mooiste aan deze combi?
“Het enorme brede speelveld. Alles komt langs. Het ene moment strik ik de veters van een kleuter en het andere moment schrijf ik de liquiditeitsbegroting of zit ik voor een scherm met deskundigen te praten over examinering bij een MBO-school. Die afwisseling is ontzettend leuk en ik maak heel veel dingen mee.”

Wat kenmerkt jou als directeur?
“Wat ik het belangrijkste vind is een persoonlijke benadering en blijven praten met mensen. Iedere maand zorg ik dat ik minstens een half uur met elke medewerker aan tafel zit. Ik wil weten hoe het met ze gaat. Bij iedereen wil ik helpen om zijn of haar kracht te vinden. Wat drijft mensen? Hoe kan ik aansluiten op die innerlijke drijfveren? Op die manier kunnen we samen het meeste bereiken.

Ik vind het absoluut van wezenlijk belang dat mensen op hun werk tot hun recht komen. Dat werkgeluk gaan ze ook uitstralen naar de klant toe, de ouders én de kinderen. Diezelfde persoonlijke benadering hebben we op de Montessorischool naar de kinderen toe. We kijken naar ieder kind apart: wat heeft hij of zij nodig? Kinderen mogen bezig zijn met waar hun interesse ligt en wat ze aankunnen.”

Zijn er veel overeenkomsten tussen directeur zijn en een onderneming hebben?
“Onze Montessorischool is een zelfstandige basisschool, hij valt niet onder een koepel. Als directeur-bestuurder merk ik dat zo’n school leiden eigenlijk hetzelfde is als ondernemen. Het komt op heel veel vlakken overeen met het ondernemerschap. Dat merk ik op meerdere gebieden, ik ben als directeur-bestuurder ook de eindverantwoordelijke voor eigenlijk alles.

Het feit dat mensen niet ‘vanzelf’ naar ons toe komen is ook iets waar een ondernemer mee te maken heeft. Mensen moeten echt voor ons kiezen en dat betekent dat ik ook moet werven. Verder zijn we een team met werknemers en iemand die het voortouw neemt. Dit is vergelijkbaar met een ‘baas’ van een pioniersbedrijf met enkele medewerkers en nauwelijks staf of ondersteuning. Ik houd me als directeur bezig met wat nodig is om deze school in stand te houden, terwijl de vakinhoudelijke expertise wordt geleverd door de leerkrachten onder leiding van de adjunct-directeur.

 Ik was dus voor mijn gevoel al aan het ondernemen en daarom was de stap naar het ondernemerschap naast deze baan, voor mij niet zo groot. Het is echter wel fijn om het zo te kunnen combineren. Bij fulltime ondernemen heb je natuurlijk meer risico’s op allerlei gebieden.”

Wat is jouw achtergrond?
“Vanwege mijn interesse in elektro was het een logische stap om elektrotechniek te gaan studeren. Ik had verschillende functies in bedrijven in de elektrobranche, maar die wereld sloot nooit echt aan op wat ik precies kon en wilde. Ik kwam terecht in het technisch onderwijs en deed jaren met plezier mijn werk als docent elektro.

In de loop der jaren werd ik steeds vaker gevraagd voor bestuurlijke zaken en van lieverlee werd dat mijn baan. Voor mijn gevoel werd ik wel steeds meer een ‘bureau-man’. Ik miste het contact met leerlingen. In 2011 deed ik een opleiding voor basisschoolmanagement. Toen was er geen werk voor mij, dus dat bleef een beetje sudderen. Tot ik een paar jaar geleden een vacature tegenkwam bij een schooltje in Tholen. Dat was een match!”

Wat zou het bedrijfsleven kunnen leren van het onderwijs?
“In de bedrijven waar ik heb gewerkt, waren ze vrij zakelijk georiënteerd. Begrijpelijk, maar tegelijkertijd zou het zakelijke soms best wat meer gecombineerd mogen worden met de menselijke kant. Zowel hoe je met elkaar en met de klant omgaat. In het onderwijs staat hulpvaardigheid en het samenwerken heel hoog in het vaandel. Aan de andere kant kan het onderwijs ook veel leren van het bedrijfsleven en gelukkig wordt er steeds meer met elkaar uitgewisseld.”

Hoe gingen jullie als school om met de coronacrisis?
“Wij vonden het heel belangrijk om snel te schakelen en dat was ook nodig toen de kinderen niet meer naar school mochten. Natuurlijk was het in eerste instantie schrikken en waren we bezorgd om de kinderen, maar ondertussen wordt wel verwacht dat we gewoon onderwijs blijven aanbieden.

Dat betekende dat we van de één op de andere dag iets compleet anders moesten doen. Wat ik heel mooi vind om te zien is dat we vorig jaar 1 dag na de lockdown al in de lucht waren met een online systeem wat we gezamenlijk in elkaar hadden gezet.”

Met wie zou jij aan de keukentafel willen zitten?
“Het simpele feit om überhaupt mensen te ontmoeten en te spreken vind ik zelf heel mooi. Daar wordt tegenwoordig veel te weinig tijd voor genomen en is juist zo nodig. Ga gewoon even zitten en praat met elkaar als het even kan. Of het nu een zakenpartner is, een collega of een kind, ik neem altijd graag de tijd voor een gesprek.”