Wethouder Baartsmans wijst naar de mensen op het schilderij die na restauratie weer zichtbaar zijn geworden.
Wethouder Baartsmans wijst naar de mensen op het schilderij die na restauratie weer zichtbaar zijn geworden. Foto: Claudia Koole

Stadsgezicht Steenbergen en 800 jaar oude traditie

Door: Claudia Koole Algemeen

STEENBERGEN - Restauratrice Beatrix Laanen en kunsthistoricus Jan Peeters hebben gewerkt aan het voor sommigen bekende Stadsgezicht Steenbergen dat in de raadszaal van Steenbergen hangt. Beschadigingen aan het schilderij waren goed te zien toen het schoon was gemaakt. Vanwege een speciale reden krijgt het gerestaureerde schilderij een nieuwe plaats in het gemeentehuis.

Het schilderij Stadsgezicht Steenbergen dateert uit circa 1700 en is mogelijk een kopie van Jan van der Heyden, een Noord-Nederlandse schilder uit de zeventiende eeuw. "Het schilderij is niet van Jan van der Heyden", laat Jan Peeters weten. "Het is duidelijk dat de schilder van dit werk niet in Steenbergen heeft gestaan. Dat kun je zien aan de details op het schilderij bij de torentjes die niet overeen komen. Het gebouw was een gebouw dat overal bovenuit stak en is een gebouwtype dat kenmerkend is voor stadhuizen. In Mechelen en Antwerpen staan nog soortelijke gebouwen die erop lijken."

Kras

In het Stadsgezicht Steenbergen zat een krasje dat door de vernislaag kwam, volgens Beatrix van Laanen. "Het schilderij is opgespannen geweest op een spanraam. De rand was anders dan bij een spieraam. Als een kras in de vernislaag zit, komt dit door veroudering en verhard het waardoor het gevoeliger wordt voor krassen. Ik heb een gecontroleerde reiniging toegepast met een wattenstaafje dat ik zelf opbind. Het belang van interventie is dat het hele schilderij gereinigd moest worden." Na deze restauratie verschijnt een conditierapport volgens de ethische code bij restauratiewerkzaamheden. Zo'n code bestaat uit reversibiliteit (omkeerbaarheid), duurzaamheid, leesbaarheid en kent een wetenschappelijk deel.

Aankoop

"Het schilderij dateert van rond 1700 en is, voor zover wij weten, het op één na oudst bekende schilderij waarop een deel van de stad herkenbaar is afgebeeld. Met name het middeleeuwse stadhuis is goed zichtbaar", vertelt Olav Reijers van de gemeente Steenbergen. "Sinds de aankoop in 2012 hangt het schilderij in de raadzaal van het gemeentehuis. Omdat de vernis donker was geworden en er kleine beschadigingen zichtbaar waren, werd het kunstwerk gerestaureerd." De aankoop ging destijds niet zonder slag of stoot. De toenmalige burgemeester Jan Hoogendoorn vond het niet nodig om het schilderij te kopen. "Maar ik mocht toch gaan bieden in Amsterdam", zegt Peeters. "Ik had schrik voor het budget dat ik meekreeg, maar er was maar één tegenbieder. En omdat ik uiteindelijk nog wat budget over had, kon ik de lelijke lijst laten vervangen door een prachtige lijst oude stijl."

Traditie

Het Stadsgezicht Steenbergen hangt boven de koffiehoek in de raadzaal. "Dat is niet zo'n goed idee", laat restauratrice Laanen weten. "De dampen van de koffie komen niet ten goede aan het schilderij." Het schilderij is mede gerestaureerd om bewaard te blijven voor het nageslacht. Jan Peeters: "Het schilderij herinnert ons aan een 800 jaar oude traditie."



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief