Erik van der Heijden: “Het allermooiste is van bijna niets iets groots creëren”

BERGEN OP ZOOM - Ondernemers zijn vaak dag en nacht bezig met hun onderneming. Maar wat drijft hen? Wat is hun motivatie? En waar liggen zij ‘s nachts van wakker? In ‘Aan de keukentafel met...’ gaan we met hen in gesprek en gaan we op zoek naar het bijzondere verhaal dat zij te vertellen hebben. Deze week: Erik van der Heijden.

Eerder dit jaar werd hij ineens een bekende boer, toen hij zijn aardappelen gratis weggaf. De prijzen waren zo ver onder kostprijs dat Erik van der Heijden uit Dinteloord besloot om 30 ton kilo aardappelen uit te delen. De media stond er vol mee.

Had je verwacht dat het zo'n impact zou hebben?

Nee, eerlijk gezegd niet. Ik heb de actie natuurlijk wel zelf opgezet en wat persberichten uitgestuurd. Toen was het afwachten. Ik had eigenlijk alleen de lokale krant verwacht, maar zelfs meerdere landelijke media namen contact op. Normaal gezien zoek ik niet persé de voorgrond op, maar het was wel mooi om mee te maken. Daarnaast pakte het ook leuk uit op het gebied van afzet. Door de media-aandacht kwamen er ook nieuwe potentiële kopers voor volgend jaar bij.

Wilde je altijd al zelfstandig ondernemer worden?

Ik was wel van plan ooit zelf te gaan ondernemen, maar dat moment kwam sneller dan gedacht. Op mijn 17e overleed onverwachts mijn vader en het was bijna vanzelfsprekend dat ik het bedrijf overnam.

De markt voor een teler is vaak onzeker. Hoe ga je daarmee om?

Er is inderdaad altijd een bepaalde onzekerheid. Er zitten goede en mindere jaren tussen. Drie jaar geleden ging de aardappelprijs bijvoorbeeld naar een cent. Dat was op zich wel te verklaren, er was te veel productie. Dit jaar zou het anders moeten zijn, want door de droogte was de opbrengst lager. Helaas wordt er minder afgenomen, dus er is nog steeds 'te veel'. De droogte is best een groot probleem.

De afgelopen drie jaren heeft het weinig geregend en moeten we veel extra beregenen. Normaal staat er wel wat tegenover die extra beregeningskosten. Vaak is het in de akkerbouw: hoe droger, hoe beter de prijzen. Maar dit jaar dus niet, het viel erg tegen. Op sommige momenten vroeg ik me echt af hoe motiverend het nog was om het gewas nog water te geven. De hoveniersmarkt heeft echter juist een vlucht genomen. Dat had ik dan ook weer niet gedacht.

Hou je ook een beetje van dat onvoorspelbare?

Ja, dat moet ook wel. Het is super mooi als het goed gaat, maar je weet het nooit van tevoren. Vorig jaar was het enorm nat en was het zelfs de vraag of we de oogst wel binnen zouden krijgen. Toen dat uiteindelijk lukte dacht ik: wat kan er nu nog fout gaan? Nou... alles dus. Dat was wel zonde hoor.

Daarom heb je ook bewust gekozen voor risicospreiding?

Ik rolde automatisch in deze verschillende branches, maar ben blij dat ik meerdere bedrijven heb om het risico te spreiden. Naar de toekomst ben ik ook nieuwsgierig, maar dat is afwachten. Er is veel vraag naar duurzame energie, dus ik ben nu met een nieuw project bezig. Het plan is om zonnepanelen te gaan leggen op 47 hectare land. We zijn momenteel in gesprek met de gemeente. Het is nog niet helemaal duidelijk of het door gaat, dus dat is spannend. Als dit doorgaat zorgt het ook voor meer zekerheid op het gebied van inkomsten.

Met een steeds strengere regelgeving wordt de bedrijfsvoering ook steeds meer een uitdaging. Lig je daar wakker van?

Ja, dat werkt niet motiverend. Bepaalde regelgeving van tegenwoordig is extreem geworden. Het is goed dat er regels zijn en dat we bewust zijn van bepaalde zaken. Toch lijkt het soms alsof men er bijna standaard van uit gaat dat boeren opzettelijk fraude plegen. Maar waarom zouden we dat doen? Nu heb ik zelf gelukkig nooit problemen gehad hoor, maar het is wel veel extra werk om alles bij te houden. Vaak zijn we meer bezig met de regels dan met het gewas. Heel bewerkelijk en het zorgt voor minder plezier. Een voorbeeld is de mestboekhouding, waarbij een gebruikersnorm geldt voor stikstof. Wat normaal gezien makkelijk zou moeten zijn, wordt moeilijk gemaakt. Daarom zijn we ook actie gaan voeren in Den Haag.

Hoe blijf je dan positief?

Gelukkig is het niet alleen negatief. Als het gewas allemaal lekker groeit en de prijzen zijn goed, dan haal ik er zeker voldoening uit. Het allermooiste aan de akkerbouw vind ik van bijna niets iets groots creëren en uitbouwen. Uit een kilo uienzaad komt uiteindelijk tienduizenden kilo's uien. Heel bijzonder! Hetzelfde geldt voor tuinen. Soms komen we complete ravages tegen. Als we zoiets met het team mogen omtoveren tot iets moois, dat is geweldig!

Met wie zou jij aan de keukentafel willen zitten?

Ik zou graag nog een keer met mijn vader willen praten. Het was een hartstikke toffe vent, mijn beste vriend.