Jan Beckers over rechtszaak De Punt: ‘Zaak is verloren door blunders advocaat’

VLISSINGEN - Afgelopen week deed het gerechtshof in Den Haag uitspraak in hoger beroep in de zaak over de gewelddadige beëindiging van de treinkaping bij De Punt in 1977. De zaak was aangespannen door familieleden van overleden Molukse treinkapers. Maar het was Jan Beckers uit Vlissingen die met zijn baanbrekend onderzoek aan de basis van de rechtszaak stond.

De rechtszaak over De Punt ging over de vraag of mariniers tijdens de bevrijding van de gegijzelden in de trein op 11 juni 1977, al dan niet in opdracht van de Staat, ten onrechte Molukse actievoerders hebben gedood. Onderzoeksjournalist Jan Beckers heeft jarenlang onderzoek naar de kwestie gedaan, samen met Junus Ririmasse, voormalig treinkaper die de bestorming overleefde, en Nona Lumalessil, zus van Ronnie Lumalessil die om het leven kwam. Het onderzoek resulteerde in 2013 tot een gedetailleerd rapport over de bestorming van de trein dat bomvol staat met brisante informatie. Het rapport leidde tot de rechtszaak die Molukse nabestaanden aanspanden tegen de Nederlandse Staat.

Uitspraak
De rechtbank oordeelde in het vonnis dat niet bewezen kan worden dat mariniers inderdaad hun boekje te buiten zijn gegaan. “Het enige goede dat ik in de uitspraak heb gehoord is dat de rechter zei dat we niet precies weten wat er in de trein is gebeurd”, zegt Beckers. “De Molukse gemeenschap heeft deze uitspraak als desastreus ervaren. Ze waren toe aan een eerste overwinning sinds de jaren ‘50 maar het heeft niet zo mogen zijn”.

Blunders
Volgens Beckers is het te wijten aan blunders van advocaat Liesbeth Zegveld, die de Molukse nabestaanden bijstond, dat de zaak niet is gewonnen. Aanvankelijk trokken Beckers en Zegveld gezamenlijk op, maar nadat de Vlissingse onderzoeker al zijn onderzoeksmateriaal aan de mensenrechtenadvocaat had gegeven trok zij haar eigen plan en ging haar eigen weg. “Ze heeft belangrijke informatie gewoon helemaal niet gebruikt”, verzucht Beckers. “Zoals het rapport van forensisch patholoog Frank van de Goot die voor ons de autopsierapporten bestudeerde en tot interessante nieuwe inzichten kwam”. Op de avond na de uitspraak is Beckers door verschillende getuigen gebeld, zoals een Rode Kruis-verpleegster die bij de bestorming aanwezig was, die er niets van begrijpen dat ze niet zijn gehoord. Beckers: “Ik ben niet van de complottheorieën maar ik sluit niet uit dat Zegveld onder druk is gezet door de Staat. Deze zaak mocht gewoon niet gewonnen worden.”

Schadevergoeding
De rechtszaak over De Punt ligt gevoelig in de publieke opinie. Een van de zaken die op onbegrip stuit is dat de nabestaanden van de overleden kapers een schadevergoeding van de Staat zouden eisen. “Natuurlijk gaat het niet om geld”, legt Beckers uit. “Het is nu eenmaal zo dat als je als eiser de Staat aanklaagt je ook daadwerkelijk iets moet eisen. Dus zonder een schadevergoeding te vragen kun je zo’n rechtszaak helemaal niet voeren. Maar het is ons altijd te doen geweest om waarheidsvinding en niet om het geld”.

Boek
Nu de rechtszaak ook in hoger beroep is verloren, is volgens Beckers de kans verkeken dat de gebeurtenissen van 11 juni 1977 juridisch worden vastgelegd. “Junus en Nona zijn ook erg teleurgesteld. Het is nu game over en er kan verder niets meer worden ondernomen”, aldus Beckers. “Het enige dat we nu nog kunnen doen is een boek schrijven waarin de geschiedenis wordt vastgelegd aan de hand van feiten uit interviews en archiefstukken”.