Afbeelding
Foto: Humphrey Hekhuizen

'Bezoekerscentrum moet een gevoel overbrengen'

Door: Eugene de Kok Algemeen

BERGEN OP ZOOM - Ook de Brabantse Wal herdenkt en viert 75 Jaar Bevrijding. De gemeenten Woensdrecht, Steenbergen en Bergen op Zoom doen dat met allerlei activiteiten. In dat kader brengt Weekblad de Bode in samenwerking met stichting Bevrijding Brabantse Wal wekelijks een bijzonder verhaal over mensen en gebeurtenissen tijdens de oorlog en na de bevrijding. In deze aflevering gaat het over de realisatie van een bezoekerscentrum op de oorlogsbegraafplaats in Bergen op Zoom.

Het idee voor een bezoekerscentrum aan de Ruytershoveweg is een paar jaar geleden geopperd door de stichting Bevrijding Brabantse Wal. Het centrum zou wat haar betreft moeten bijdragen aan de bekendheid van de begraafplaatsen van de Commonwealth War Graves Commission (CWGC) door informatie te verstrekken over de plek en de Slag om de Schelde en een gezicht kunnen geven aan de 2500 soldaten die er begraven liggen.

Realisatie

Frans de Vos van de stichting vroeg aan Giel Janssen of hij voorzitter wilde worden van de stichting, die zich op de realisatie zou storten. De oud-wethouder van Bergen op Zoom en burgemeester van onder meer Halderberge zei ‘ja’. Verder zit er een aantal goed ingevoerde Bergenaren in het bestuur van de stichting. “Veel mensen kennen de plek, maar weten niet wat het is, kennen de Slag om de Schelde nauwelijks of weten niet precies welke soldaten er liggen begraven. Ook ik vond dat het een extra dimensie moest krijgen. Ik denk dat het centrum zeker iets toevoegt aan de groeiende kennis over de Slag om de Schelde.”

Sleutelgat

Het centrum zou in de strook moeten komen tussen de begraafplaatsen voor de overleden Canadezen en Britten, het zogenaamde sleutelgat. Vanaf het begin was iedereen het erover eens dat het geen museum moest worden, maar een serene plek waar kennis en ‘een gevoel’ moest worden overgebracht. “Dat is best een lastige opgave”, aldus Janssen.

Doelgroep

Dat gevoel zou bovendien niet alleen moeten worden overgebracht aan de nabestaanden die de begraafplaats geregeld bezoeken, maar ook aan toeristen, veteranen, bewoners van de Brabantse Wal en kinderen. “Een zo breed mogelijke doelgroep.”

Ondergronds

Een eerste, in het oog springend ontwerp voor het centrum, waarin het deels onder de grond zou komen, bleek onlangs niet haalbaar. Betrokken partijen vonden dat de bomenrijen in het sleutelgat bewaard moesten blijven. De CWGC wees op het historische belang van deze plek, omdat daar de lichamen van de gestorven soldaten naartoe werden gebracht. Vanaf daar werden de lichamen vervolgens begraven. Het plan is nu om een centrum achter het sleutelgat te bouwen. Janssen, zijn collega’s en de andere betrokkenen zijn daar enthousiast over. “We zitten op één lijn”, zegt de oud-bestuurder. “Dat is mooi, want we willen dat iedereen tevreden is. Je krijgt nu een sfeervolle entree naar het centrum, maar het gebouw domineert de plek niet. Het blijft immers gaan om de graven.”

Materieel

Janssen en de anderen beginnen qua ontwerp weer vanaf nul. Of architecten Ad Kil en Ro Kosten, verantwoordelijk voor het ondergrondse ontwerp, opnieuw meewerken weet Janssen dan ook nog niet. Hij hoopt zo snel mogelijk duidelijkheid te kunnen schetsen. In de tussentijd gaat hij verder met de fondsenwerving. Het bezoekerscentrum kost 1,2 à 1,3 miljoen euro. Ongeveer de helft daarvan is al binnen. “En we hebben materiële toezeggingen. Die zijn net zo belangrijk.” De deuren van het centrum gaan zeker nog niet in 2020 open. “Maar we hopen dat de schop volgend jaar wel de grond in kan.”



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief