‘Zo ziet een wereld zonder kunst eruit’

ZUNDERT - Cultuur valt in Noord-Brabant voortaan gewoon onder de noemer ‘vrije tijd’ en de subsidie op cultuur wordt de komende jaren flink afgebouwd, zo maakt het coalitieakkoord van het nieuwe provinciebestuur duidelijk. Cultuurminnend Brabant is furieus. Beeldend kunstenaar Mieke van Zundert haalt deze vrijdag uit protest de etalage van haar winkelatelier leeg. “Dan gaat de kunstbeleving in de Molenstraat in Zundert even op zwart”, zegt ze. “Zo ziet een wereld zonder kunst eruit”.

Het nieuwe provinciebestuur, bestaande uit VVD, CDA, Forum voor Democratie en Lokaal Brabant, wil de jaarlijkse subsidie op cultuur afbouwen van 52 miljoen dit jaar naar 37,5 miljoen in 2023. Dat blijkt uit het door de betrokken partijen gepresenteerde coalitieakkoord. Het lijkt hen menens. Cultuur krijgt blijkens het akkoord geen aparte gedeputeerde. Wil van Pinxteren van Lokaal Brabant heeft de portefeuille vrije tijd, bestuur en veiligheid gekregen. En kunst en cultuur vallen onder ‘vrije tijd’, zo heeft de nieuwe coalitie bedacht. 

Belediging

Het besluit om voor cultuur geen aparte gedeputeerde aan te stellen is tegen het zere been van cultuurminnend Brabant. De bekende acteur Frank Lammers haalde bijvoorbeeld hard uit naar het provinciebestuur. In een zelf opgenomen filmpje steekt hij zijn mening niet onder stoelen of banken. “Vrije tijd en cultuur, moet ik dat verschil echt nog uitleggen? Hebben we mensen aan de macht die dat verschil echt niet kennen? Als we deze mensen laten doen wat ze nu willen doen, dan worden wij een uitgeholde, dorre, droge provincie.” Een mening die binnen de culturele sector op de nodige instemming mag rekenen en ook daarbuiten. In de radiotalkshow Spraakmakers noemde voormalig VVD-minister Ed Nijpels het cultuurbeleid van de coalitie in Noord-Brabant - waar ook zijn eigen partij in is vertegenwoordigd - ‘een belediging naar alle mensen die met cultuur bezig zijn’. 

Verdieping

Zo voelt het ook voor de Zundertse beeldend kunstenaar Mieke van Zundert. “Samen met vrijwilligers heb ik verschillende jaren het Schilderfestival Zundert gehouden. Subsidie is dan onontbeerlijk, het geeft net dat duwtje dat nodig is. Zo’n evenement, dat doe je voor én publiek én kunstenaars én het laten groeien van de kunst. Als je er als coalitie dan zo in staat dat het maar een beetje hobby en vrije tijd is… Dat vind ik zó denigrerend. Als kunstenaar werk je in opdracht, maar ben je ook bezig met projecten - in mijn geval schilderijen en beelden - die maatschappijkritisch zijn en een beeld geven van de maatschappij. De bedoeling van kunst is om mensen ook aan het denken te zetten. Het zorgt voor verdieping”.

Ballast

In een epistel op haar Facebookpagina haalt Mieke van Zundert flink uit naar de partijen die het nieuwe provinciebestuur vormen, door haar aangeduid als ‘cultuurontkenners’. “Ik was er even stil van”, schrijft ze. “Midden in de grootste coronacrisis, waar kunst de grootste troost biedt aan de mensen in quarantaine, bij het vormgeven van een afscheid van de overledenen, waar het afleiding geeft en zingeving, midden in die crisis, wordt kunst en cultuur terzijde geschoven als ballast en onnodig. De grootste belediging die ons cultuurmakers kan worden aangedaan is om het onder de noemer van ‘vrije tijd’ te schuiven”.

Statement

Uit protest staat vandaag daarom de etalage van haar winkelatelier leeg. “Voorbijgangers tonen voortdurend belangstelling voor de kunstobjecten in de etalage. “Da’s leuk, dat vind ik niet leuk’. Maar als alles weg is, hoe vinden ze het dan? Het is een statement om aan te tonen dat kunst heel belangrijk is. Een kiezeltje in de rivier kan de stroom uiteindelijk verleggen”.