Leny Poppe-de Looff kijkt met trots terug op burgemeesterschap gemeente Zundert

ZUNDERT - Na Wernhout, Klein Zundert, Achtmaal en Rijsbergen is het komende vrijdag Zundert dat als laatste kerkdorp van de gemeente afscheid mag nemen van burgemeester Leny Poppe-de Looff. "Ik heb zó genoten van Zundert", omschrijft ze het bij haar overheersende gevoel. "En dat geldt ook voor mijn man. Vanaf het eerste begin is er een klik geweest."

De officiële receptie in de Annakapel vrijdag markeert niet alleen het einde van de afgelopen maand door haar gestarte afscheidstournee langs de dorpen, het betekent ook het einde van ruim twaalf jaar burgemeesterschap. Twee ambtstermijnen lang droeg Leny Poppe-de Looff de ambtsketen, om er - na de beëindiging van de tweede termijn op 1 maart van dit jaar - nog enkele maanden als waarnemend burgemeester achteraan te plakken.

Burgemeesterspost

Wat dat betreft is de tijd gevlogen sinds haar benoeming tot burgemeester van de gemeente Zundert in maart 2007. Ze herinnert het zich nog als de dag van gisteren. "Ik had toen al een geschiedenis van twintig jaar politiek achter de rug", vertelt Leny Poppe-de Looff. "Na een raadslidmaatschap van vier jaar was ik zestien jaar lang wethouder in de gemeente Vlissingen, waarbij ik veel verschillende dossiers onder mijn hoede had. Ook lastige. Op zeker moment ben ik op zoek gegaan naar iets anders. Ik nam echter eerst een time-out van een half jaar. Besturen maakt zó deel uit van je persoonlijk leven. Het past echter ook bij me. Naar een burgemeesterspost had ik dan ook wel oren. Ik werd gewezen op de vacature in Zundert, dat bekend stond als een lastige gemeente met enorme bestuursproblemen. Ik moest er de opvolger worden van Iz Keijzer die er al drie jaar als tijdelijk burgemeester zat. Met de toenmalige vertrouwenscommissie voelde ik een verbinding en ik werd gekozen als eerste kandidaat. In november 2006 viel dat besluit, maar ik ben pas in maart 2007 gestart. Het Koninklijk Besluit deed er lang over."

Omslag

Dat laatste gaf haar wel de gelegenheid om zich goed te kunnen voorbereiden op de nieuwe stap in haar carrière, zo meldt Leny Poppe-de Looff. "Bij mijn installatie maakte ik meteen duidelijk dat ik niet iemand ben van het terugkijken, maar dat ik vooral met vertrouwen en de blik vooruit werk. In het begin was het niet makkelijk. Er was nog steeds een gemeenteraad waar verdeeldheid heerste naar aanleiding van de gemeentelijke herindeling. En toen na een half jaar twee interim-wethouders vertrokken, moesten we wéér een nieuwe start maken. Al heeft dat wel bijgedragen aan een cultuurverandering. Vanuit het college en de raad hebben we een belangrijke omslag kunnen maken en dat heeft alles te maken met vertrouwen. Ook in de ambtelijke organisatie was er een crisis geweest. In goede samenwerking met gemeentesecretaris Frank Priem hebben we ook daar een goed evenwicht kunnen realiseren."

Kentering

Volgens burgemeester Leny Poppe-de Looff vond na de gemeenteraadsverkiezingen in 2010 een belangrijke kentering plaats. "De raad wilde óók een andere koers varen. Hetzelfde gebeurde bij de verkiezingen in 2014 en in 2018, waarbij opnieuw een raad ontstond die vooral toekomstgericht is. In al mijn jaren als burgemeester heb ik ook op een prettige manier gewerkt met de verschillende colleges. Twee vrouwelijke wethouders (Willemijn van Hees en Marjon de Hoon-Veelenturf, AS) zijn zelfs doorgestroomd naar een burgemeestersambt. Niet alle wegen waren geplaveid, maar ik ben ook niet het type van 'gemakkelijk'. Ik ben wel iemand die van een uitdaging houdt."

Opbouwen

"Handhaving bijvoorbeeld, een van de onderdelen van mijn burgemeestersportefeuille, heb ik echt moeten opbouwen", vervolgt ze. "Vrij snel na mijn aantreden ben ik hiermee begonnen. Nadat de gemeente Zundert werd geconfronteerd met vijftien gewelddadige roofovervallen, heeft de gemeenteraad middelen beschikbaar gesteld om tijdelijke inzet in te huren voor handhaving. Dit werd mede gesteund door woningcorporatie Thuisvester. Nu hebben we een programmamanager veiligheid, een coördinator, een handhavingsteam én een beleidsambtenaar die zich nadrukkelijk bezighoudt met ondermijning. Al is samenwerking met andere gemeenten hard nodig. Ook dankzij de komst van de Nationale Politie is tegenwoordig gelukkig meer mogelijk. Toch is het zwoegen geweest om handhaving op het niveau te brengen waar het nu zit."

No Surrender

De reeks overvallen in haar gemeente heeft de burgemeester beslist niet onberoerd gelaten, vertelt ze. "Dat raakt me enorm. Je zal maar 's ochtends om vier uur worden overvallen in je bakkerij." En zo lagen er meer zaken op haar bordje, zoals de aanwezigheid van motorclub No Surrender in Zundert. Leny Poppe-de Looff: "Die hebben we via een bestuursrechtelijke procedure op kunnen lossen. Later kregen we als Gemeente Zundert uit de regio vooral ook ondersteuning op strategisch niveau. Dat is heel prettig. Je moet als burgemeester een goed klankbord hebben."

Fort Oranje

"Fort Oranje is eigenlijk hetzelfde verhaal", aldus de burgemeester. "In 2009 zijn we begonnen met handhaving om te komen tot een oplossing voor Fort Oranje. Het doet wat met je. Op het gebied van veiligheid, maar ook voor wat betreft beeldvorming als burgemeester. Op dit dossier heb ik me echter enorm gesteund gevoeld door de raad en door de lokale gemeenschap. Op sommige plekken, vooral in Rijsbergen, ontving ik spontaan applaus. Tijdens de Bonte Avond vorig jaar werd zelfs een lied over mij gezongen. Je weet dan zeker: 'Ze hebben vertrouwen in me'. Dan voel je je dubbel gesteund. Dat heb ik ook bij de gemeenteraad. Die is altijd achter me blijven staan in dit ingewikkelde dossier, in de wetenschap dat het geld zou gaan kosten."

Landelijk overleg recreatieparken

"Fort Oranje blijft echt aan mij als persoon kleven", weet ze. "Het zij zo." Verwijzend naar maar liefst 1.700 mutaties in ruim drie jaar in het politie informatiesysteem én een lijvig GGD-rapport maakt de burgemeester duidelijk dat ingrijpen op Fort Oranje pure noodzaak was. " Het was er zó crimineel. Zeker, door de sluiting van de camping verloren sommigen huisvesting, maar uiteindelijk hebben de voormalige bewoners hun weg gevonden. Ik ben heel trots op wat wij hier als Gemeente Zundert hebben kunnen bewerkstelligen. Er is nu een landelijk overleg over recreatieparken en er loopt nu een bodemprocedure. Alles hangt nu af van de Raad van State. Er komt jurisprudentie of nieuwe wetgeving uit voort. Ik had het erg gevonden als ik hier de boel had moeten achterlaten zonder dat er een oplossing was gekomen."

Parc Patersven

Toch was Fort Oranje zeker niet het hoofdthema toen ze als burgemeester in Zundert arriveerde, vertelt Leny Pope-de Looff. "Parc Patersven (recreatiepark met een historie van permanente bewoning en een invasie van arbeidsmigranten, AS) was destijds het 'hot item'. De politiek kwam vervolgens echt in haar kracht, en in 2010 werd afgesproken dat het probleem echt moest worden opgelost. Dat is misschien wel mijn kracht: mensen verbinden. Hoe kun je samen tot een oplossing komen? We hebben er de druk van af gehaald en gezegd: 'We gaan dit oplossen'. Dat is ook gebeurd. Uiteindelijk is er een dubbelbestemming gerealiseerd, waardoor er op Patersven kan worden gewoond én gerecreëerd. Ook arbeidsmigranten kunnen er terecht. Aan de andere kant aarzel ik niet om in te grijpen. In de Molenstraat in Zundert was een aantal jaren terug sprake van overmatig alcoholgebruik. Ik heb toen gelijk een alcoholverbod uitgevaardigd. Op zo'n moment ben ik zogezegd wel van de korte klap. Je moet als burgemeester met gezag kunnen handelen."

Corsobuurtschappen

Toch heeft het tijdens haar burgemeesterschap uiteraard niet alleen om ingrijpen gedraaid. Integendeel zelfs. "Ik heb zó genoten van Zundert", omschrijft Leny Poppe-de Looff het bij haar overheersende gevoel. "En dat geldt ook voor mijn man. We komen uit het Zeeuwse, maar vanaf het eerste begin is er een klik geweest. Via een leuk inwerkprogramma maakten we kennis met alle kerkdorpen. Met mijn afscheidstournee langs die dorpen is de cirkel weer rond. Ach, het heeft ook te maken met je openstellen. Tijdens het inwerkprogramma bijvoorbeeld zijn we gaan klussen bij buurtschap Klein Zundert. Later hebben we ook geholpen bij andere corsobuurtschappen. Vooral mijn man heeft daar veel plezier aan ontleend: én met mensen samenwerken, én creatief bezig zijn. We zijn beiden ook wel van de lage drempel en gaan graag het gesprek aan. Waar ik veel waardering voor heb is dat mensen je hier in je waarde laten. Maar wel duidelijk: tot hier en niet verder. Dan voel je je ook vrij. Mijn man wordt ook overal aangesproken als Piet. Overal klinkt het 'burgemeester' en 'Piet', dat is wel leuk."

850 jaar Zundert

En zo zijn er meer zaken waar de burgemeester mooie herinneringen aan koestert. "Ook het hele Van Goghverhaal speelde. Ik heb bijvoorbeeld het Van GoghHuis mogen openen. De gemeente Zundert kent ook een heel inspirerende gemeenschap. Dat geeft veel energie. Het is wel een gemeenschap waar je voor moet gáán. Zelf heb ik veel kunnen ontlenen aan de viering van 850 jaar Zundert, met als klap op de vuurpijl Promz 850. Een gigantische productie, echt fantastisch. Ik heb mensen toen al zó intensief leren kennen, dat was een mooie opmaat naar meer."

Herdenken

Burgemeester Leny Poppe-de Looff blies bijvoorbeeld de persoonlijke bezoeken aan 60-jarige en 65-jarige bruidsparen weer nieuw leven in, na een opmerking van een raadslid dat dit in de gemeente Zundert helaas niet meer gebeurde. "Dat heeft zulke mooie gesprekken opgeleverd. De koppels vertelden hierbij over zichzelf en over vroeger. Zo leer je de gemeenschap kennen", zegt ze. "Ook het herdenken was in de gemeente Zundert nog maar minimaal. Daar heb ik structuur in aangebracht door onder meer een commissie in het leven te roepen voor de 4 mei-herdenking. Er ligt nu een draaiboek dat kan worden gehanteerd. Daarnaast zijn er op alle begraafplaatsen nu monumenten voor burgerslachtoffers. Vanuit mijn eigen familie en die van mijn man zijn we met verlies geconfronteerd geweest in de Tweede Wereldoorlog. Dan is herdenken zó belangrijk."

Overdracht

Sinds het moment dat Leny Poppe-de Looff op 25 september vorig jaar officieel bekendmaakte niet op te gaan voor een derde ambtstermijn als burgemeester, staat 'alles' in het teken van haar afscheid. "Bij de opening van Treeport Zundert kreeg ik meteen een afscheidsbloemetje. En je beseft van heel veel zaken dat je er als burgemeester van de gemeente Zundert voor de laatste keer bij bent: de toespraak tijdens de gemeentelijke nieuwjaarsreceptie, het carnavalsfeest, noem maar op.."

Bestuurscentrum

"Bij elkaar heb ik als burgemeester hier naar schatting zo'n 140 raadsvergaderingen gehad, waarvan de laatste in de Annakapel. Jammer genoeg nooit in een echte raadzaal. Die komt de raad toe, vind ik. Een plek met uitstraling waar je vergaderingen kunt houden. Toen ik hier kwam behoorde de realisatie van een nieuw gemeentehuis tot een van de opdrachten, maar door de crisis verdwenen die plannen van tafel. Ik ben dan ook blij dat de raad uiteindelijk heeft besloten om geld vrij te maken voor het groot onderhoud van het gemeentehuis, inclusief de realisatie van een speciale ruimte voor raadsvergaderingen. We hebben straks een echt bestuurscentrum met een backoffice verderop in de straat. Zelf had ik met een fantastische werkkamer een geweldige werkomgeving. Ik ben blij dat die voor mijn opvolger in stand blijft."

Leegmaken

Zelf houdt Leny Poppe-de Looff alle opties voor de toekomst open. "Een waarneming als burgemeester zou ik heel leuk vinden, daar maak ik geen geheim van. En dat mag overal in Nederland zijn. Maar ik wil eerst mijn hoofd leegmaken. Mijn man en ik verhuizen terug naar Vlissingen, ik ga eerst van de zomer genieten. Alles moet een plek krijgen. Al is dit wel mijn leven, en gelukkig ook dat van ons samen. Mijn man en kinderen zijn niet anders gewend dan dat ik actief ben geweest in het politieke bestuur. Dat hoort bij mijn leven. Als 15-jarige zat ik al in diverse besturen en tijdens mijn eerdere werk in het onderwijs was ik ook al voorzitter van organisaties. 'Hier zou ik wel mijn werk van willen maken', dacht ik toen. Ik ben uiteindelijk benaderd door de politiek en het is mijn werk ook geworden."