De veelbewogen jeugd van de internationale schaatsheld Coen de Koning

BREDA - Vier dagen is hij blind door een onfortuinlijke duik in een bad pleisterwerk in de werkloods thuis.

DOOR RINIE MAAS

Op de schaats heeft Coen de Koning victorie en tegenstand ervaren. En dat begint al in zijn jeugd. "Als door een wonder ben ik in leven gebleven", schrijft de internationale schaatsheld. Na zijn uiterst succesvolle schaatsloopbaan besluit hij om de pen te pakken en zelf zijn levensbeschrijving op papier te zetten. Een levensstory die mij door Coen Rams over zijn grootvader ter hand wordt gesteld. Niet uit de pers. Maar door Coen de Koning genoteerd. En door zijn kleinkind uitgebracht.

Aannemer

Zoals nagenoeg elke dreumes heeft hij vroeg wat meegemaakt. Een mirakel heeft deze uitzonderlijke sportman met de bijna bovenaardse overwinningenreeks, o.a.: Nederlandse kampioen 1905 en 1912, Europese kampioen in 1903, 1904 en 1906, wereldkampioen in 1905 en Elfstedencoryfee (winnaar in 1912 en 1917) op het ijs gezet. Het werelduurrecord schrijft hij, met 32 km 'op de bomfiets', na zijn wereldtitel op zijn naam. Zonder dat wonder was het vroeg misgegaan. De vader van Coen was, zoals wij al eerder meldden, aannemer op (Prinsen) Beek. Ze verhuizen naar Edam.

Kalk

In dit waterrijke gebied komt Coen op 30 maart 1879 ter wereld. Zijn jongste herinneringen zijn allerminst fluwelen ontboezemingen. Hij vertelt dat elk jaar in de winter van Luikse kluitkalk stukadoorskalk wordt gemaakt. Die kalk ziet eruit als stukken steen, maar zodra men daar water op gooit beginnen deze stukken te smelten en het water wordt dan zo warm dat men er een ei in kan koken. Daarna wordt, volgens het technisch procedé dat volgt (we schrijven het jaar 1882), deze flink geroerd en door een zeef als dunne vloeistof in gemetselde putten gegoten. Wanneer dat gebeurt en de kalk is gezakt, dan wordt eerst het kalkwater eraf geschept en dan wordt deze mooie stukadoorkalk overgebracht in emmers naar een put die in een andere loods ligt.

Kelder

Tot zover gaat alles door de knecht, die met het werk bezig is, goed. Na vele emmers vult zich de put in de loods, die eigenlijk, zegt Coen, een kelder is. Dan gebeurt wat met kinderen in de buurt moet worden voorkomen maar bijna onvermijdelijk 'n keer plaatsvindt. "De knecht moest elke keer het deksel op de put leggen. Om te voorkomen dat er iemand in zou lopen. Er waren geen kinderen in zijn buurt. En gemakshalve liet hij de put open staan". De knecht merkt niets. Hij is in de andere loods als ons driejarige baasje kopje onder gaat in een kokend pleisterbad. Op de plek des onheils weet de knecht niet hoe snel hij Coen eruit moet halen. Vader inmiddels thuis. De dokter onmiddellijk erbij.

Blind

De kleding kleeft aan zijn vel. Het wordt losgeknipt. Coen wordt in een bad met olie gelegd. De grootste vraag is hoe het met zijn ogen zal zijn? Vier dagen is hij stekeblind en dan zegt hij 'zon'. Coen ziet! De zorg gaat gelijktijdig naar zijn huid die door de kalk geheel is verveld. Tijdens het helingsproces moet een nieuwe huid groeien en dat gebeurt. "Het duurt even. Ik ben er doorheen gerold", merkt Coen op.

Doorzetter

"Die kleine van ons is niet voor een gat te vangen; het is een bijzonder kind Katrien" moet zijn vader Ko de Koning (1850-1936) tegen zijn vrouw Katrien Turkenburg (1858-1929) hebben gezegd. Misschien hebben zijn ouders gedacht dat hun doorzettertje met zijn aangeboren behendigheid en zijn zeer onfortuinlijke jonge jaren, door zijn duik in kokend pleister, met iets leuks moest worden beloond. Op een andere manier is het niet te verklaren dat hij op 3-jarige leeftijd al met schaatsen het ijs op mag. "In de winter van 1883 ben ik voor het eerst op de schaats gezet. Volgens mijn vader had ik de stoel na twee dagen niet meer nodig. Of ik toen al hard gereden weet ik niet meer, daar was ik nog te klein voor", noteert Coen.

Bron: Coen de Koning zijn verhaal wordt vervolgd. [l].