Op Mars tussen Klundert en Zevenbergen

KLUNDERT - Sommige mensen in Klundert en Zevenbergen en de wegen daartussen keken woensdagavond wat vreemd op toen er een flinke groep wandelaars voorbij trok met voorop een vlaggendrager met op de vlag in koeienletters het woord 'Mars'. Zijn er ook al demonstranten in het rustige West-Brabant actief kunnen ze gedacht hebben, maar dat bleek hier niet het geval te zijn. De bijna 25 wandelaars deden mee aan De Mars. Zij wilden hiermee aandacht vragen voor de Zuiderwaterlinie, die eeuwen geleden werd aangelegd om de vesting Holland tegen de Spanjaarden te verdedigen.

DOOR TIES STEEHOUWER

Deze waterlinie volgt globaal de Zuidelijke Vestingstedenlinie, die omstreeks diezelfde tijd werd aangelegd met hetzelfde doel. Beide linies lopen van Bergen op Zoom, in het westen van Brabant, naar Grave in het oosten. In de linies liggen de vestingsteden Bergen op Zoom, Steenbergen, Willemstad, Klundert, Geertruidenberg, Breda, Heusden, Ravenstein en Grave. Daartussen liggen dan ook nog forten zoals De Hel, Sabina en Bovensluis. De bedoeling van de waterlinie was om bij een dreigende aanval van een vreemde mogendheid de boel onder water te zetten met een diepte van 30 centimeter. Dertig centimeter omdat met die diepte er geen schepen kunnen varen en omdat het voor het voetvolk eg moeilijk is om daardoor te waden.

Spanjaarden

Tegen de Spanjaarden is de waterlinie in de Tachtigjarige Oorlog vaak gebruikt, maar tegen de Fransen in 1793 nauwelijks. Zo konden de Fransen in 1793 Klundert belegeren en binnen twee dagen veroveren omdat de linie ten zuiden van de stad niet functioneerde. De waterlinie rond Willemstad deed dat wel zodat de Franse troepen maar via twee dijken de stad konden benaderen en bestoken. Omdat ze ook in het oosten van de provincie te lang tegenstand ondervonden, trokken ze zich na enkele weken terug maar ze zouden in 1795 terugkomen. Via de dichtgevroren rivieren konden ze toen snel doorstoten naar het hart van Holland.

Gidsen

Enkele van de 25 deelnemende wandelaars waren maandag al gestart in Steenbergen en die waren van plan om door te lopen naar Heusden. Een andere groep was gestart in Grave en ook zij kwamen uit in Heusden waar het slotfeest werd gehouden. Tussen Klundert en Zevenbergen werden de wandelaars begeleid door gidsen van heemkundekring Die Overdraghe. Zij vertelden honderduit over de geschiedenis van de waterlinie rond Klundert. Na de start vanaf de Groenebrug ging het over de wallen naar de stenen poppen waar natuurlijk veel over te vertellen was.

Beer

Deze beer met twee monniken had als doel om het water bij eb in de buitengracht te houden zodat het niet in de rivier de Mooye Keene zou stromen. Via de Nieuwedijk ging de tocht langs het industriegebied en de kinderkopjes van de Zevenbergseweg en de Klundertseweg naar de Markt in Zevenbergen.

Mensen die de Zuiderwaterlinie willen fietsen of wandelen kunnen dat doen via ontwikkelde routes die zijn te downloaden via ANWB.nl/zuiderwaterlinie