Historische keldertocht bleek groot succes

BERGEN OP ZOOM - Tijdens de start van de Open Monumentendag, op vrijdag 13 september, wordt de winnaar bekend gemaakt van de Erfgoedprijs Bergen op Zoom. De genomineerden zijn: Maquette Markiezenhof, Historische Keldertocht, St. Gertrudiskapel en het tochtportaal St. Gertrudiskerk. De Bergen op Zoomse Bode licht de nominaties in een vierluik toe. In deze editie is het de Historische Keldertocht, ingediend door de Stichting Bezichtiging Monumenten (SBM).

DOOR JAN DIRK HUIJSER

Naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Lage Landen’ in het Markiezenhof, waar de elementen aarde, water, lucht en vuur de uitgangspunten vormden, meenden de gidsen van SBM hier aan iets te kunnen toevoegen. Met name het element ‘aarde’ bleek een mooi aanknopingspunt. Immers, wat zit er in en onder de aarde? Historische kelders en gewelven! Het centrum van Bergen op Zoom herbergt, voor zover bekend, circa 50 a 60 historische kelders, allen met een eigen verhaal. Na een intensieve voorbereiding kon op 23 februari de eerste van de 10 uitgestippelde Historische Keldertochten ondernomen worden.

Meer dan een wandeling

De wandeling ging per week langs steeds verschillende kelders, duurde ca. 3 uur en per bezochte kelder werd door een gids van SBM de historie van de betreffende kelder toegelicht. “Het lijkt lang, 3 uur”, vertelt Ad Segers, “maar als je met 30 personen via een nauwe en steile trap de kelder in moet gaat de tijd snel”. Ter afronding van de Historische Kelderwandeling werden de bezoekers in de laatste kelder op een hapje en een drankje gefêteerd. “Gelet op het aantal bezoekers van 300 mogen we het een groot succes noemen”, aldus Ad, “mensen kwamen van heinde en verre”. “En”, vervolgt hij met enige trots, “iedereen was het er over eens, dit is meer dan een gewone wandeling”.

'Kelder van de blauwe hand’

Wilma de Kort, gids van de SBM, kent alle achtergronden en verhalen van de verscheidene kelders. ”De meeste kelders dienden aanvankelijk als opslag”, vertelt zij, “maar ook als onderdeel van de bierbrouwerij van de Markies van Bergen op Zoom en later als wolververij”. De huidige eigenaresse van het pand aan de Blauwehandstraat, Truus Hendrikcx, geeft er een andere vertaling aan, “voor mij is het de kelder van ‘de Blauwe Hand’, met een knipoog naar de Bende van de Zwarte Hand. Ook bijzonder is de kelder aan de Kremerstraat, waar tot op de dag van vandaag aardzwammen en oesterzwammen worden gekweekt. Het meest spannende verhaal komt uit de Lieve Vrouwenstraat 19, de moordkelder. “In 1947 werd hier Keesje Schreurs vermoord door mevr. Goense“, weet Wilma, “het lichaam werd in de gierput gedeponeerd en pas in 1952 ontdekt”. “En waarschijnlijk is er sprake van een driedubbele moord, want kort na de eerste moord werden ook de lichamen van haar man en dochter gevonden”, vertelt Wilma, “vermoord met rattengif”. Hoeveel meer geheimen en verhalen herbergen de historische kelders en gewelven van Bergen op Zoom?

Uitslag

Wellicht komen we dat volgend jaar te weten. “We gaan dit geslaagde project als SBM eerst evalueren”, stelt Ad Segers, “iedereen was erg enthousiast, ook de eigenaren en gebruikers van de panden”. “Het was niet alleen leerzaam voor de bezoekers”, vervolgt hij, “maar ook voor de gidsen en de eigenaren”. “Het is een innovatief en uniek project, waarmee Bergen op Zoom op een bijzondere manier in beeld wordt gebracht”, stelt hij tot slot. De nominatie op zich is al een blijk van waardering, de uitslag op 13 september wellicht nog meer.