Varkenshouder Sjef van den Nieuwelaar is graag duurzaam bezig

ROOSENDAAL – Varkenshouder Sjef van den Nieuwelaar uit Roosendaal is graag innovatief en duurzaam bezig. Op zijn bedrijf fokt hij biggen om ze groot te brengen tot vleesvarken. "Bij ons gaat het varken pas het erf af als het klaar is voor de slacht", vertelt Sjef. Hij runt de boerderij samen met zijn vrouw Marian aan de Nispenseweg.

Het bedrijf is een reguliere varkenshouderij, maar Sjef en Marian doen veel aan dierenwelzijn. Zo beschikken zij over één ster van het keurmerk Dierenwelzijn van de Dierenbescherming. Dat houdt in dat de varkens beschikken over meer ruimte en speelgoed. Zo krijgen dagelijks naast het voedsel ook luzerne. In ruil daarvoor krijgen boeren een meerprijs voor de varkens. Dat is echter geen garantie: "Supermarkten kunnen ervoor kiezen om daar geld vanaf te halen. Ook kunnen ze besluiten om geen vlees meer van dit keurmerk af te nemen als er niet genoeg vraag is", vertelt Sjef.

Restproducten

De biggen blijven totdat zij vier weken oud zijn bij het moedervarken. De belangrijkste taak is er om dan voor te zorgen dat de jonge dieren genoeg drinken. Als ze groot genoeg zijn, schuiven ze op naar een andere afdeling. Hier verblijven zij in groepen. Om de overgang niet te groot maakt, houdt Sjef broers en zussen bij elkaar. De dieren krijgen vanaf dan een uitgekiende voedselmix eten. Dat wordt dagelijks apart gemengd op de boerderij. "Het is net een milkshake. Varkens krijgen onder meer kazen die niet geschikt zijn voor verkoop in de supermarkt omdat ze mislukt zijn in vorm. De wei uit de kaas is heel voedzaam. Verder voeren we onder meer aardappelstoomschillen en gist uit bier, allemaal niet geschikt voor menselijke consumptie. Onze dieren krijgen veel restproducten die anders zouden worden weggegooid. Dat is heel duurzaam. Dat mixen we met onder meer tarwe en gerst", legt Sjef uit.

Wroeten

Als de biggen ouder worden, worden ze gehouden in groepen beren (jongens) en zeugen (meisjes). Gecastreerd wordt er niet meer. Sjef strooit elke dag een luzernemix in de groepen. Luzerne lijkt op klaver. Varkens wroeten ermee en kauwen er graag op. "Dat zorgt weer voor afleiding", benadrukt de boer. In de stallen stuiven de biggen meteen naar voren. Het zijn nieuwsgierige dieren. Enkelen springen ter begroeting zelfs enthousiast omhoog.

Strostal

De drachtige zeugen scharrelen in een grote groep door het stro. Zij verblijven in een soort van potstal. Grote ventilatoren blazen lucht naar binnen en naar buiten. Het is aangenaam vertoeven voor de dieren. Eten krijgen ze in aparte boxen waar automaten staan. "Het is alleen jammer dat dit van de provincie Noord-Brabant straks niet meer mag. Die eisen dat we vanaf 2022 alleen nog met gesloten stallen met luchtwassers werken, omdat die minder ammoniak zouden uitstoten. Een strostal past niet in dat concept", vertelt Sjef, "we zijn daardoor gedwongen er straks mee te stoppen." De eisen zouden eigenlijk pas vanaf 2028 ingaan, maar Brabant besloot dat vorig jaar naar voren te halen om milieudoelen te halen.

Duurzaam werken

Het steekt de varkenshouder die zelf al veel doet om zo duurzaam mogelijk te werken: "De meeste stallen zijn al voorzien van luchtwassers waardoor de uitstoot van ammoniak met 85 procent is verminderd. Ook komen er binnenkort zonnepanelen op de daken van de stallen. Deze stroom gaan we zelf gebruiken. We hebben in 2009 een houtkachel geplaatst. Daarmee wekken we duurzame energie op uit biomassa waarmee we de kraamstal en de verblijven van de kleine biggetjes verwarmen." Het erf van de boerderij ziet er brandschoon uit. Opvallend is dat er geen bijna geen varkenslucht hangt. "Ook van de buren ontvangen we nooit klachten. Sterker nog: toen we een nieuwe stal hadden gezet, vroeg iemand wanneer de varkens erin kwamen, omdat hij ze nog nooit geroken had. Toen zaten ze er al zeker twee maanden in", lacht Sjef.

Meer respect

Sjef en Marian zouden graag zien dat er meer respect komt voor het werk van de varkenshouders. Tegenwoordig is er veel kritiek. "De samenleving wil bijvoorbeeld dat we zo min mogelijk antibiotica gebruiken. Dat is gelukt. We verkopen varkens die nooit antibiotica hebben gehad apart. In Nederland is daar geen belangstelling voor, maar in Italië wel. Daar worden ze verwerkt in de Parmaham", legt Sjef uit. Hij benadrukt dat aan de wensenlijst voor meer dierenwelzijn wel een prijskaartje hangt. De meeste consumenten in de supermarkt grijpen vooral naar het goedkoopste stukje vlees. Hij benadrukt altijd goed te zijn voor zijn varkens: "Als jij niet goed bent voor het dier, is hij dat ook niet voor jou! Zij zijn onze boterham. Alleen gezonde en gelukkige varkens groeien op tot goede vleesvarkens."